اور فرز چیست؟

اگر شغل شما نجاری است و یا به نوعی با چوب‌ها سر و کار دارید پس حتما با ابزاری به نام اور فرز آشنا هستید. فرزها ابزارهایی برای برش دادن هستند که در رشته‌های گوناگون کاربردهای مختلف دارند. در نجاری نیز اور فرزها قابلیت برش عمقی و گود کردن و نیز فرم دهی چوب‌ها را دارند. استفاده از این دستگاه نه تنها در نجاری بلکه در منبت‌کاری، معرق‌کاری و هر نوع شغلی که از چوب در آن بهره می‌برند، رایج است. حتی اگر شما در هیچ کدام از این دسته‌ها قرار ندارید و صرفا دلتان می‌خواهد با استفاده از چوب چیزهای از قبیل قاب عکس و یا اشیای تزئینی مختلف بسازید، اور فرز می‌تواند راه گشا باشد. تنها با استفاده از دفترچه راهنمای این دستگاه می‌توانید به راحتی نحوه‌ی کار با آن را یاد بگیرید و به تنهایی از آن استفاده کنید و ایده‌های خود را به مرحله اجرا درآورید.

کاربرد اور فرز

همانطور که گفته شد از اور فرزها در کارهایی چون نجاری، منبت‌کاری و معرق‌کاری استفاده می‌شود. این دستگاه قابلیت ایجاد برش در عمق‌های متفاوت را دارد. همچنین شما می‌توانید از اور فرز نجاری برای گرد یا صاف کردن گوشه‌های میز، صندلی، قاب عکس و … استفاده کنید. همچنین می‌توانید با کشیدن طرح‌های مختلف بر روی چوب و سپس برش آن‌ها توسط اور فرز وسایل تزئینی متنوعی ایجاد کنید. از این دستگاه می‌توانید برای ساختن هدیه‌هایی تک چون تخته نرد‌های زیبا و صاف و مرتب استفاده کنید و لذت یک هدیه دست‌ساز مفید و زیبا را به دوستان خود ببخشید.

بیشتر بخوانید: بررسی بهترین فرز انگشتی‌ بازار ابزار ایران

انواع اور فرز

اور فرزها به طور کلی دارای نوع کاربری هستند نوع اول اور فرزها به صورت پایه ثابت و نوع کاربری دوم به صورت با پایه متحرک یا پایه نفوذی هستند. اور فرزهای ثابت همانطور که از اسم آن‌ها برمی‌آید امکان برش دادن درعمقی ثابت را به کاربر خود می‌دهند. این برش‌ها و شیارها عموما از دقتی خوب برخوردار هستند. اور فرز پایه متحرک یا نفوذی قابلیت تنظیم ارتفاع و در نتیجه ایجاد برش و شیار در عمق‌های متفاوت را دارد. این دستگاه می‌تواند دستیابی به سطحی صاف را برای کاربر خود نیز امکان‌پذیر کند. همانطور که مشخص است قابلیت‌های یک اور فرز متحرک بیشتر از نوع ثابت آن است. ضمن اینکه با قفل کردن پایه‌ی متحرک این دستگاه می‌توانید آن را به نوع ثابت تبدیل کنید.

اجزای اور فرز

اور فرزها از هر نوع و مدلی دارای یکسری اجزای یکسان هستند. این بخش‌ها عبارتند از بدنه، موتور، کولت (یه این قسمت ابزار گیر نیز می‌گویند که وظیفه آن نگه‌داری تیغچه‌ اور فرز است.)، کفی، دسته (بعضی از مدل‌ها دارای یک دسته و بعضی دو دسته هستند در ضمن اور فرز‌های کوچک یا تریمرها هیچ دسته‌ای جهت هدایت ندارد)، پیچ‌های تنظیم ارتفاع و متعلقات جانبی. همچنین اور فرز دارای یک کلید خاموش و روشن است. از آنجایی که این کلید دیمردار نیست لذا شما نمی‌توانید از آن برای تنظیم سرعت استفاده کنید. برای تنظیم سرعت در اور فرز ها دیمر جداگانه ای تعبیه شده است. دستگاه‌های فرز در دور بالا می‌توانند بهترین کارایی را داشته باشند به همین علت عموما مصرف کنندگان از حداکثر سرعت و توان دستگاه استفاده می‌کنند.

• بدنه: پوشش بیرونی موتور در واقع بدنه دستگاه می باشد که اغلب از پلاستیک بادوام و در بعضی مدل ها از جنس فلز است.
• موتور: این بخش به عنوان مهمترین جزء اور فرز بوده و از دور بالایی معمولا بین 8000 تا 28000 دور در هر دقیقه برخوردار است. همین دور بالا باعث شده که اور فرزها در طیف گسترده ای از فعالیت ها مورد استفاده قرار بگیرند.
• کلید: این قطعه که در مدل های جدید اور فرز بر روی دسته آن تعبیه شده، برای خاموش و روشن کردن دستگاه و شروع به کار است.
• کولت: قسمتی از اور فرز است که در زمان بستن تیغ با آن سر و کار خواهید داشت. این بخش از جنس فلز و دارای شیارهایی است. سایز کولت بسته به مدل دستگاه برابر با 6 تا 14 میلی متر است.
• دیمر: این دکمه در مدل های جدید اور فرز تعبیه شده و به صورت مدرج می باشد. به کمک دیمر می توتن دور موتور را به راحتی تنظیم کرد.

توجه داشته باشید در اور فرزهای فاقد دیمر با روشن شدن دستگاه، موتور با حداکثر سرعت و قدرت شروع به کار می کند.

• دستگیره: اور فرزها مجهز به دو دستگیره جانبی هستند و کاربری آسانی را فراهم می کنند. همچنین وجود دستگیره حرکت در جهات مختلف را آسان تر می کند.

لازم به ذکر است که تیغچه‌های اور فرزها نیز دارای انواع مختلف برای مصارف مختلف هستند. با مشاهده مقطع تیغچه، می توانید پی برد که آن چه اشکالی را می تواند بر روی چوب ایجاد کند. برای استفاده از تیغه‌ی مورد نظر تنها کافی است پایه تیغچه را در داخل کولت قرار دهید و مهره مربوط به آن را با استفاده از آچارهای مناسب محکم کنید. دقت شود تیغچه و کولت دستگاه باید از نظر اندازه و سایز با هم منطبق باشند.

نکات ایمنی هنگام کار با اور فرز

درست است که می‌توان از این دستگاه در مصارف خانگی نیز استفاده کرد با این حال توجه به موارد ایمنی بسیار مهم است. استفاده از دستکش و پوشاک ایمنی هنگام کار با دستگاه اور فرز ضروری است. همچنین هرچه مهارت و دقت شما در استفاده از اور فرز بالاتر باشد خطر‌های احتمالی نیز کمتر خواهند بود.

به نقل از سایت ساز و کار در مورد کاربرد اور فرز میتوان گفت:

اورفرز ابزاری برقی است که برای برش اشکال مختلف در مواد مختلف مانند چوب، پلاستیک، ام دی اف و فلزات از آن استفاده می‌شود. این ابزار همراه با کاترها و سایر لوازم جانبیِ قابل جداسازی به بازار عرضه می‌شود. اورفرز به‌اندازه‌ای کوچک است که به‌راحتی می‌توانید آن را در قطعه کار جابه‌جا کرده یا به‌صورت ابزاری پرتابل در محل کار از آن استفاده کنید. همین ویژگی‌ها باعث می‌شوند که به ابزاری همه‌کاره و مفید تبدیل شود. همچنین می‌توانید اورفرز را به‌صورت وارونه روی میز کار نصب کنید تا به ابزار ثابتی تبدیل شود؛ چراکه در این صورت هنگام کار با قطعات کوچک‌تر یا کارهای تکراری مانند ساخت پانل عملکرد بهتری دارد.

سوالات متداول

چه تفاوتی بین اور فرز ثابت و متحرک وجود دارد؟
این سوال یکی از رایج‌ترین پرسش‌هایی است که کاربران مبتدی با آن مواجه می‌شوند. پاسخ مختصر و مفید این است که اور فرز ثابت برای ایجاد برش‌هایی با عمق مشخص و ثابت مناسب است؛ ولی اور فرز متحرک امکان تنظیم عمق برش را فراهم می‌کند و انعطاف‌پذیری بیشتری دارد. همچنین می‌توان از اور فرز متحرک برای ایجاد سطوح صاف و یکنواخت استفاده کرد.

چگونه تیغه مناسب برای اور فرز را انتخاب کنم؟
انتخاب تیغه مناسب برای اور فرز یکی از مهم‌ترین تصمیماتی است که هنگام کار با این ابزار باید بگیرید. نوع تیغه به طور مستقیم روی کیفیت و دقت برش تأثیرگذار است. برای انتخاب تیغه مناسب، باید به عوامل مختلفی از جمله نوع متریالی که قصد کار روی آن را دارید (چوب، فلز، پلاستیک)، نوع برش مورد نظر (برش مستقیم، گرد کردن لبه‌ها، ایجاد شیار و …) و قطر کولت اور فرز توجه کنید. هر تیغه دارای پروفایل برش خاصی است که آن را برای کاربردهای خاصی مناسب می‌سازد. به عنوان مثال، برای برش مستقیم و تمیز چوب، تیغه‌های با دندان‌های تیز و فاصله کم مناسب‌تر هستند. ولی برای ایجاد شیارهای گرد، تیغه‌های با پروفایل گرد مورد نیاز است.

چه نکات ایمنی را هنگام کار با اور فرز باید رعایت کنیم؟
حتماً از تجهیزات ایمنی مانند عینک ایمنی، ماسک، دستکش و لباس کار مناسب استفاده کنید. قبل از شروع کار، اطمینان حاصل کنید که قطعه کار به طور محکم ثابت شده و از لرزش آن جلوگیری شده است. در هنگام کار، دست‌های خود را از تیغه دور نگه دارید و از گیره برای هدایت بهتر دستگاه استفاده کنید.