چطور برق خودرو را به کمک اهم متر تست کنیم

رگلاتورهای ولتاژ معمولا در سیستم برق اتوموبیل ها و سایر تجهیزات برقی کاربرد دارند. آفتامات حداکثر ولتاژ خروجی را محدود میکند و از کم و زیاد شدن آن جلوگیری میکند. کم نور بودن و چشمک زدن چراغ ها و یا خالی شدن باتری از علائم آفتامات خراب هستند. خوشبختانه تنها با کمک یک مولتی متر ( اهم متر ) و پیروی مراحل زیر به سادگی میتوانید از صحت عملکرد آفتامات خودرو خود اطمینان حاصل نمایید.

ابتدا یک اهم متر(با عنوان مولتی متر هم شناخته میشود) تهیه کنید. اهم متر را میتوانید از بیشتر ابزار فروشی ها و فروشگاه های لوازم الکترونیکی خریداری نمایید. این ابزار میتواند ولتاژ  خروجی باتری را بخواند و صحت عملکرد آفتامات خودرو را مشخص کند. مولتی متر ابزار گران قیمتی نیست و با چند ده هزار تومان میتوانید یک مدل از آن را تهیه کنید.

کاپوت خودرو را باز کنید و با کمک جک مخصوص آن را ثابت نموده و در بالاترین حالت نگاه دارید، طوری که بتوانید به خوبی اجزای موتور را ببینید و به قسمت های مختلف دسترسی داشته باشید.

انبرهای مولتی متر را به دو سر باتری خودرو متصل نمایید. باتری معمولا در نزدیکی موتور قرار دارد و شبیه به یک جعبه پلاستیکی است. باتری خودرو مانند بیشتر باتری ها دو قطب مثبت و منفی دارد که با نشانگر های + و – مشخص شده اند. سیم سیاه مولتی متر را به قطب منفی و سیم قرمز را به قطب مثبت متصل نمایید.

ممکن است قطب های باتری با درپوش پلاستیکی پوشیده شده باشند. در این صورت درپوش ها را بردارید و سیم ها را به باتری متصل کنید.

بیشتر بخوانید: نکات دریل کاری فلزات

مولتی متر را بر روی نمایش ولتاژ تنظیم کنید. دکمه اهم متر را فشار دهید و یا پیچ تنظیم آن را بچرخانید تا روی حالت اندازه گیری ولتاژ قرار بگیرد. معمولا ولتاژ با علامت V نمایش داده میشود. ممکن است چند خط هم در بالای آن قرار داشته باشد.

اگر نمیدانید کدام تنظیم نشان دهنده ولتاژ در دستگاه شماست، دفترچه راهنمای مولتی متر را مطالعه کنید.

عدد روی صفحه را بخوانید. هنگامی که اتوموبیل خاموش است؛ اگر باتری خودرو سالم باشد؛ باید ولتاژ کمی بیشتر از 12 ولت را داشته باشید. اگر عددی که اهم متر نشان میدهد کمتر از 12 ولت بود، احتمالا باتری ماشین ضعیف شده و احتیاج به تعویض دارد.

بیشتر بخوانید: آموزش ساخت میز آکواریوم چوبی در خانه

اگر مولتی متر هیچ عددی نمایش نمیدهد، احتمالا سیم ها را درست وصل نکرده اید و یا باتری خالی شده است.

اتوموبیل را پارک کنید. اطمینان حاصل کنید ترمز دستی بالا باشد تا هنگام تست ماشین به جلو و یا عقب حرکت نکند. استارت بزنید و ماشین را روشن کنید و مولتی متر را بخوانید. هنگامی که ماشین درجا کار میکند باید حدود 13.8 ولت خروجی داشته باشید.

اگر خروجی روی 13.8 ولت بود یعنی آلترناتور ماشین به خوبی باتری را شارژ میکند.

بیشتر بخوانید: آموزش قدم‌به‌قدم راه اندازی موتور برق بنزینی

از شخصی کمک بگیرید و از او بخواهید زمانی که شما در حال خواندن ولتاژ خروجی با اهم متر هستید، به آرامی گاز دهد و دور موتور را به 1500 یا 2000 دور بالا ببرد. ولتاژ خروجی را بخوانید. در این حالت خروجی باطری باید در حدود 14.5 ولت باشد. اگر خروجی بیشتر باشد احتمالا آفتامات خودرو خراب است. اگر این عدد از 13.8 کمتر باشد، به احتمال زیاد باتری خودرو ضعیف شده و به زودی نیاز به تعویض خواهد داشت.

بیشتر بخوانید: پرفروش‌ترین دریل‌های شارژی ایرانی

سوکت های آفتامات را تست کنید. اول از همه باید بدانید کدام پین ورودی، کدام خروجی و کدام ارت است. معمولا پین سمت چپ ورودی، سمت راستی خروجی و پین وسط همان اتصال به زمین یا ارت است. باید مشخصات آفتامات را بررسی کنید و ولتاژ خروجی آن را بدانید. معمولا ولتاژ آفتامات ها عددی بین 5 تا 12 ولت متغیر است.

سیم قرمز مولتی متر را به ورودی و سیم مشکی را به پین ارت متصل کنید. با این روش ولتاژ ورودی روی اهم متر نمایش داده میشود. این عدد در حالت نرمال باید 1 یا 2 ولت بالاتر از ولتاژ خروجی آفتامات باشد. اگر عددی نمایش داده نمیشود، احتمالا آفتامات برق را از باتری دریافت نمیکند.

حالا سیم سیاه را به خروجی و سیم قرمز را به ارت وصل نمایید؛ در این حالت باید ولتاژ خروجی آفتامات را ببینید. اگر عددی که مولتی متر نشان میدهد کمتر یا بیشتر از ولتاژ اسمی آفتامات باشد؛ به احتمال زیاد، آفتامات خراب شده است.

منبع: WikiHow

اهم متر و مولتی متر تفاوت های زیر و جزئی باهم دارند که خوب است هنگام خرید به آنها توجه کنید.

به نقل از سایت کارنامه درباره اهمیت سلامتی برق خودرو می‌توان گفت:

“شاید تصور عمومی این باشد که سوخت و سیستم سوخت‌رسانی در اتومبیل‌ها، مهم‌ترین سیستم برای به حرکت درآوردن یک اتومبیل است. اما باید یادمان باشد که برق باعث اشتعال این سوخت در موتور اتومبیل می‌شود. یا این برق خودرو است که مغز متفکر خودرو یا همان کامپیوتر را به کار می‌اندازد. خودروها به وسیله برق استارت می‌خورند و روشن می‌شوند و امروزه بسیاری از آپشن‌ها و امکانات اتومبیل‌ها لوکس هم با برق کار می‌کنند.

نکات ایمنی اتصال مولتی متر به باطری ماشین

هنگام تست باتری ماشین با مولتی متر باید به نکات ایمنی را هم رعایت کنید:

• درست است که ولتاژ باتری ماشین پایین است، اما همچنان با برق سروکار دارید. در نتیجه باید از دستکش ایمنی مناسب استفاده کنید.
• اگر از ابزارهای دستی کمک می‌گیرید، مطمئن شوید دسته ابزارهایتان عایق‌بندی شده است و خطری تهدیدتان نمی‌کند.
• بهتر است مراحل تست باتری خودرو را در مکانی خشک و دور از رطوبت هوا انجام دهید.

نکات بررسی و تنظیم مولتی متر قبل از اتصال

برای بررسی سلامت باتری خودرو، لازم است نکات زیر را قبل از اتصال مولتی متر به باتری چک کنید:

• مولتی متر دستگاه حساسی است. قبل از تست باتری با مولتی متر، مطمئن شوید که خود دستگاه کالیبره شده و عملکرد مطمئنی دارد.
• هنگام استفاده از مولتی متر از دستکش عایق استفاده کنید و مطمئن شوید قابلیت‌های ایمنی مولتی متر را فعال کرده‌اید. این مراحل از شما در برابر شوک الکتریکی مولتی متر محافظت می‌کند.
• در تنظیمات مولتی متر می‌توان حالت‌های مختلف ولتاژ AC/DC و جریان AC/DC را انتخاب کرد. هنگام تست باتری ماشین مطمئن شوید تنظیمات مناسبی را انتخاب کرده‌اید.
• در اندازه‌گیری جریان و ولتاژ باتری ماشین، داشتن اتصالات صحیح نیز اهمیت دارد. دستگاه مولتی متر اغلب دارای 2 پروب است. قبل از اتصال مطمئن شوید که اتصالات پروب‌ها مشکلی نداشته باشند.
• در دستگاه مولتی متر، قبل از اندازه‌گیری ولتاژ و جریان باید محدوده مورد نظر آن‌ها را مشخص کنید. انتخاب محدوده‌های بزرگ‌تر باعث می‌شود دقت اندازه‌گیری پایین بیاید.

بیشتر بخوانید: مراحل و روش های تعویض صفحه فرز

سیستم برق‌ خودرو از چه قطعاتی تشکیل شده است؟

قطعات برقی اتومبیل را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد؛ قطعاتی که برق مصرف می‌کنند مثل انژکتور یا کامپیوتر اتومبیل و قطعاتی که نقش تأمین برق خودرو را دارند.

دسته دوم را در اصطلاح سیستم برق‌رسانی اتومبیل می‌گویند که در جدول زیر می‌توانید با قطعات اصلی آن در یک اتومبیل آشنا شوید.

بیشتر بخوانید: بررسی دوره ای خودرو

قطعات	کارکرد
باتری	منبع برق خودرو است و کار ذخیره‌سازی برق را در این سیستم برعهده دارد.
دینام	تولیدکننده برق در اتومبیل است و در حقیقت انرژی مکانیکی را به الکتریکی تبدیل می‌کند تا باتری همیشه پر باقی بماند.
کوئل	وظیفه تقویت کردن برق باتری را برای استفاده شمع و ایجاد جرقه برعهده دارد.
دلکو	جریان برق ایجاد شده در کوئل را میان شمع‌های اتومبیل توزیع می‌کند و وظیفه قطع و وصل جریان را برعهده دارد.
شمع	ایجاد جرقه در پیشرانه اتومبیل برای ایجاد احتراق توسط شمع انجام می‌شود.
وایر شمع	همان سیم‌های عایق‌داری هستند که برق را به شمع‌ها می‌رسانند
مدارهای الکتریکی	همان تقسیم‌بندی سیستم برق‌رسانی اتومبیل است که شامل مدارهای اصلی و فرعی می‌شود. مدارهای اصلی شامل مدار جرقه، مدار روشنایی و مدار شارژ است.
آفتامات	برق دینام برق منظمی نیست و نوسان دارد. آفتامات ولتاژ تولیدی دینام را منظم می‌کند.
فیوزها	برای جلوگیری از آسیب دیدن سیستم برق‌رسانی خودرو هنگام اتصالی‌ها و افزایش بیش از حد مجاز جریان عبوری استفاده می‌شوند
کنترل‌کننده‌ها	وظیفه قطع و وصل جریان برق را در بخش‌های مختلف اتومبیل برعهده دارد
سوکت‌ها	رابط بین مصرف‌کننده‌های برق در اتومبیل و سیم‌ها هستند

بیشتر بخوانید:چکش تخریب ۲۸۰۲ رونیکس؛ نهایت کیفیت در ساخت ابزار

سخن آخر

اگر از سلامت باتری خودرو مطمئن نیستید، قبل از مراجعه به باتری‌سازی و خرج‌های اضافه، می‌توانید به کمک یک مولتی متر سالم بودن آن را بررسی کنید. در این مقاله درباره چگونگی تست باتری خودرو با اهم متر صحبت کردیم. اگر سوال دیگری درباره موارد گفته شده دارید، در کامنت‌ها پاسخگوی شما خواهیم بود.

سوالات متداول

اگر مولتی متر ایراد داشت، از کجا متوجه شویم؟
هنگام استفاده از مولتی متر باید آن را کالیبره کنید. سپس به بررسی اتصالات پراب‌های آن بپردازید و محدوده ولتاژ و جریان موردنظرتان را تنظیم کنید.

اگر آفتامات، دینام، شمع‌ها و سایز اجزای برقی خودرو ایراد داشت، چه کار کنم؟
هنگام تست سلامت باتری با مولتی متر، اگر متوجه ایرادی در سیستم برق‌رسانی خودرو شدید، هرچه سریع‌تر به یک تعمیرکار باتجربه مراجعه کنید. البته با داشتن برخی از ابزارها می‌توانید خودتان هم تا حد خوبی مشکلات خودرو را رفع کنید.

اگر خودرو خاموش باشد، چه چیزی باعث تخلیه باتری خودرو شده است؟
گاهی‌ حتی باتری خودروهای خاموش هم تخلیه می‌شود و اصطلاحاً شارژ خالی می‌کنند. خرابی دینام یا روشن‌ماندن یکی از لوازم برقی ماشین، مثل چراغ‌های داخلی، ضبط‌صوت، مسیریاب، شارژر تلفن همراه و… می‌توانند دلیل این مسئله باشند. اگر قرار است مدت زیادی (بیشتر از چند روز) از خودرو استفاده نکنید، توصیه می‌کنیم سری‌های باتری را در این مدت جدا کنید.