انواع سه نظام دریل و مراحل تعویض آن

سه نظام دریل در واقع قسمتی است که با نصب آن بر روی دریل می توان انواع سری و مته های مختلف را روی آن بست. به طور کلی می توان گفت سه نظام رابط بین مته و دریل است. بنابراین میتوان مته هایی با سایزهای مختلف، سری های پیچ گوشتی، انواع بکس و … را بر روی سه نظام نصب کرد. انواع سه نظام دریل شامل دو نوع آچاری و اتوماتیک است.
در دریل هایی که مجهز به سه نظام آچاری هستند برای تعویض مته می بایست از آچاری که درون بسته بندی دریل قرار داده شده استفاده نمایید. معمولا سه نظام های آچاری از قدرت گیرایی بالایی در نگهداری مته برخوردار هستند. در مقابل سه نظام های آچاری سه نظام های اتوماتیک قرار دارند که عملیات تعویض مته به صورت دستی و بدون نیاز به آچار انجام می شود. این مدل از سه نظام ها برای کسانی که سرعت تعویض برایشان اهمیت دارد و در طول کار با انواع مته و سری ها سر و کار دارند، مناسب تر است.

رونیکس را بخوانید.

سه نظام چیست؟

همان‌طور که گفته شد جهت نگه‌داشتن مته به قطعه‌ای به نام سه نظام احتیاج است. در واقع سه نظام یکی از مهم‌ترین قسمت‌های تشکیل دهنده‌ دریل است که به عنوان رابطی میان دریل و مته استفاده می‌شود. این قطعه قسمت انتهایی مته را در درون خود نگه می‌دارد و در هنگام کار با دریل و سوراخ کاری سطوح مختلف از لغزش مته جلوگیری می‌کند. در واقع سه نظام می‌تواند انواع سنگ سنباده زنی، مته، بکس، سری پیچ گوشتی و … را درون خود نگه دارد.

بیشتر بخوانید: انواع دریل

معرفی انواع سه نظام دریل

سه نظام های دریل انواع مختلفی دارند و در دو نوع آچاری (آچارخور) و اتوماتیک (خودکار) موجود هستند. در ادامه به معرفی این دو نوع می‌پردازیم.

سه نظام آچاری

سه نظام آچاری یا آچارخور یکی از انواع سه نظام دریل است. علت نام گذاری سه نظام آچاری این است که برای باز و بسته کردن سه نظام و قرارگیری مته در داخل آن به یک آچار مخصوص احتیاج است. این آچار در بسته بندی دریل قرار داده می‌شود. از دریل هایی با سه نظام آچاری برای مصارف سنگین و صنعتی استفاده می‌شود. این نوع سه نظام برای افرادی که در طول عملیات سوراخ کاری کمتر به تعویض مته احتیاج پیدا می‌کنند و سرعت تعویض مته برایشان اهمیت ندارد، کاربردی‌تر است.

در خصوص “دریل” مقاله کاملی نوشته شده است که می توانید با مراجعه به مقاله “ویژگی های دریل شارژی چیست؟” آن را مورد مطالعه قرار دهید.

سه نظام اتوماتیک

سه نظام اکثر دریل ها از نوع اتوماتیک است و به افراد این امکان را می دهد تا بتوانند با سرعت بیشتر و بدون نیاز به هیچ گونه ابزاری، مته دریل را تعویض کنند. کار کردن با سه نظام های اتوماتیک بسیار آسان است و تنها می بایست با دست خود چند دور آن را بچرخانید تا گیره ها باز شود و مته در داخل آن قرار گیرد.

بنابراین اگر سرعت تعویض مته برایتان مهم است و در طول کار به چندین مته متفاوت برای سوراخ کاری نیاز دارید، بهتر است از دریل هایی با سه نظام اتوماتیک استفاده نمایید. اما این نوع سه نظام ها تنها جهت سوراخ کاری های سبک و سطوح نرم همانند چوب مناسب هستند. سه نظام اتوماتیک دارای دو نوع نیمه فلزی و تمام فلزی است.

بیشتر بخوانید: معرفی بهترین دریل بازار؛ کدام گزینه برای شما مناسب‌تر است؟

سایز سه نظام دریل

انواع سه نظام دریل اغلب از سایز 6.5 تا 16 میلی متر برخوردار می باشد که در بین آن ها نوع 13 میلی متری نسبت به بقیه کاربرد بیشتری دارد. سایز انواع سه نظام دریل بر روی بدنه آن ها نوشته شده است. به عنوان مثال سه نظام سایز 1.5 تا 13 میلی متر به این معناست که این قطعه توانایی قرارگیری مته های 1.5 تا 13 میلی متر را دارد.

بیشتر بخوانید: آموزش کار با دریل

مراحل تعویض سه نظام دریل

تعویض سه نظام دریل زمان زیادی نخواهد برد و خودتان میتوانید این کار را انجام دهید. اگر هنوز دفترچه راهنمای دریل را داشته باشید احتمالا نحوه صحیح تعویض سه نظام در آن آمده است. در این نوشته راهنمای تعویض سه نظام دریل را آورده ایم.

مرحله اول – تهیه سه نظام جدید

پیش از هر کاری باید سایز سه نظام دریل قدیمی خود را بدانید. این سایز معمولا روی بدنه دریل چسبانده شده است و حداکثر قطر ابزارگیر دریل را مشخص میکند. اگر سایز سه نظام را نمیدانید مدل دریل را در اینترنت جستجو کنید، با واحد فروش قطعات شرکت سازنده تماس بگیرید و یا خود دریل را به ابزارفروشی و فروشگاه های قطعه ببرید.
توجه داشته باشید علاوه بر سایز سه نظام باید جنس آن را نیز تعیین کنید. سه نظام ها در جنس های مختلف تولید میشوند، سه نظام پلاستیکی، نیمه فلزی و تمام فلزی که هر یک برای کاربرد خاصی مناسب هستند.

مرحله دوم – باز کردن پیچ سه نظام

وقتی سه نظام جدید را تهیه کردید، مطمئن شوید که برقی در ابزار جریان ندارد؛ دریل به برق متصل نباشد و در مدل های شارژی باتری ابزار را جدا کنید. سپس از آچار سه نظام کمک بگیرید و دهانه سه نظام را تا بیشترین حد ممکن باز نمایید؛ این آخرین باری است که به آچار سه نظام نیاز دارید. در قسمت انتهایی سه نظام یک پیچ قرار دارد که سه نظام را به دریل متصل میکند، برای باز کردن سه نظام باید این پیچ را باز کنیم. از یک چراغ قوه کمک بگیرید و مدل و اندازه پیچ را مشخص کنید.
با توجه به سایز و مدل پیچ ابزار مناسب برای باز کردن انتخاب کنید. در بعضی مدل ها به جای پیچ گوشتی باید از آچار آلن برای باز کردن این پیچ کمک بگیرید. جدای از مدل احتمالا پیچ سفت و محکم بسته شده و برای باز کردن آن باید کمی از زور بازو کمک بگیرید؛ فقط دقت کنید که باید پیچ را در جهت حرکت عقربه ساعت بچرخانید.

مرحله سوم – جدا کردن سه نظام قدیمی

حالا به قسمت جالب کار میرسیم؛ آچار سه نظام را در شیار مخصوص قرار دهید و دریل را محکم در دست بگیرید؛ به شدت چند ضربه به آچار بزنید تا سه نظام شل شود. اگر دقت داشته باشید این ضربه ها خلاف جهت عقربه های ساعت وارد شوند، این شیوه کاملا استاندارد است و به ابزار آسیب نخواهد رساند. سه نظام هم احتمالا سفت است و برای باز کردن آن باید کمی انرژی خرج کنید تا باز شود. وقتی سه نظام شل شد به سادگی میتوانید آن را چرخانده و از روی دریل جدا نمایید.

مرحله چهارم – نصب سه نظام جدید

در آخر برای نصب انواع سه نظام، سه نظام جدید را روی دریل سوار کرده و ساعت گرد بچرخانید تا سفت شود. دهانه سه نظام را تا آخر باز کنید و پیچ سه نظام قدیمی را دوباره در جای خود محکم نمایید؛ فراموش نکنید پیچ را باید خلاف عقربه ساعت ببندید. مطمئن شوید که پیچ و سه نظام کاملا سفت هستند. یک مته درون سه نظام جدید قرار داده و روی یک تکه چوب به درد نخور کمی سوراخکاری آزمایشی انجام دهید تا مطمئن شوید سه نظام محکم است و لق نمیزند. اگر حین کار لرزش احساس کردید باید پیچ سه نظام را محکم تر کنید. زمانی که سه نظام محکم شود کار تمام است. دریل قدیمی شما حالا به یک سه نظام اتوماتیک جدید مجهز است که کار کردن با آن را ساده میسازد. حالا میتوانید به فکر اجرای پروژه های جدید خودتان باشید.

اگر سه نظام آسیب ببیند چه‌کار کنیم؟

اگر سه نظام در حین کار آسیب ببیند باید آچار را در سه نظام قرارداده و با یک چکش لاستیکی تا جایی که می‌توانید آچار را محکم بکوبید. روش دیگر این است که با انبر قفلی سه نظام را نگه دارید و سپس پیچ گوشتی را با یک پتک لاستیکی روی آن بکوبید و وقتی شل شد، سه نظام را بچرخانید.

نتیجه گیری

در این مقاله شما را با انواع سه نظام دریل و انواع آن آشنا کردیم. همچنین دانستید که تفاوت دو نوع سه نظام آچاری و اتوماتیک در نوع گیرایی و محکم کردن مته است. در واقع کار با سه نظام های اتوماتیک راحت تر بوده و دهانه آن ها بدون نیاز به آچار باز و بسته می شوند. در مقابل سه نظام های آچاری گیرایی محکم تری دارند و کاربردشان در مصارف سنگین بیشتر از نمونه های اتوماتیک است.

توجه: در صورتی که در هنگام کار با دریل، احساس کردید که مته در داخل سه نظام لرزش دارد، کار را متوف نمایید و پیچ سه نظام را بررسی نمایید. 

سؤالات متداول