- دقیقه 6
- 1612
- يك نظر
به قلم پریسا سلیمانی
30 آذر 1400
احتمالاً تا کنون کلمه ارگونومی را در هنگام خرید بسیاری از تجهیزات از میز و صندلی گرفته تا ابزارآلات دستی و برقی شنیده باشید. اما مفهوم ارگونومی چیست و چه معنایی دارد؟ وقتی صحبت از ارگونومی می شود، منظور چه ویژگی هایی در آن وسیله یا ابزار می باشد؟ با ما همراه باشید تا شما را با معنی این کلمه و ویژگی های ابزارهای ارگونومی همانند یک دریل ارگونومیک آشنا کنیم.
ارگونومی چیست؟
ارگونومی در حقیقت یعنی این که یک وسیله همانند صندلی یا یک ابزار همانند دریل باید به چه صورت طراحی شود تا بدن انسان در تعامل با آن ها احساس راحتی داشته باشد. زمانی که یک ابزار به صورت ارگونومیک طراحی شده باشد، امکان کار در مدت زمان طولانی تری را با کمترین میزان خستگی برای افراد فراهم می کند. بنابراین در هنگام کار با یک ابزار احساس خستگی به شما دست نخواهد داد و در نهایت سرعت انجام آن بالاتر خواهد رفت.
ابزار ارگونومیک
در گذشته بسیاری از تولیدکنندگان ابزار توجه زیادی به طراحی ارگونومیک نداشتند و این پارامتر را در اولویت قرار نمی دادند. اما امروزه اهمیت تولید و توسعه ابزارهایی با بدنه ارگونومیک افزایش یافته است. به گونه ای که کاربران در هنگام خرید این فاکتور را در اولویت انتخاب خود قرار می دهند. چرا که طراحی ارگونومیک ابزار باعث می شود تا افراد ابزار را در کنار خود حس کنند نه در مقابل خود!
در واقع کاربر باید در هنگام کار با ابزار بتواند آن را در جهت های مختلف در دست بگیرد و در استفاده طولانی مدت کمترین میزان خستگی به دست او وارد شود.
با توجه به این موارد تولیدکنندگان ابزار علاوه بر قدرت، دوام و کیفیت به ارگونومیک بودن و کاربری آسان ابزارآلات خود توجه می کنند تا بتوانند رضایت مشتریان را جلب کنند و از رقبای خود سبقت بگیرند. طراحی ارگونومیک شامل دو مؤلفه اصلی است؛ وزن سبک و ابعاد مناسب. رعایت این دو مورد می تواند در ساخت یک ابزار ارگونومیک تاثیر بسزایی بگذارد.
ویژگی های یک دریل ارگونومیک
دریل ها از ابزارآلات بسیار پرکاربرد هستند که استفاده از آن ها در خانه، کارگاه، تعمیرگاه ها، کارخانه ها و صنایع و مشاغل مختلف به چشم می خورد. از سوراخ کاری دیوار برای نصب یک تابلو گرفته تا ساخت یک میز و صندلی در کارگاه های چوب به این ابزار احتیاج می باشد.
بیشتر بخوانید: انواع دریل
با توجه به کاربرد گسترده دریل ها، انواع مختلفی از آن ها توسط برندهای متفاوت تولید شده است. اما نکته مهمی که در آنها وجود دارد و در انتخاب کاربران تاثیر می گذارد، وزن و ابعاد مناسب دریل می باشد. یک دریل ارگونومیک علاوه بر راحتی در هنگام کار، می تواند سرعت و کیفیت انجام آن را افزایش دهد.
در صورتی که دریل با ساختاری غیر استاندارد و نامناسب تولید شود، موجب بروز مشکلات جسمانی و عضلانی خواهد شد و آسیب دیدگی عضلات، تاندون ها و مفاصل را به همراه خواهد داشت. بنابراین کاربران به دنبال دریل ارگونومیک و استانداردی هستند که در هنگام کار با آن سلامتی شان حفظ شود و دچار چنین مشکلاتی نشوند.
در خصوص “دریل” مقاله کاملی نوشته شده است که می توانید با مراجعه به مقاله “ویژگی های دریل شارژی چیست؟” آن را مورد مطالعه قرار دهید.
وزن دریل ارگونومیک
وزن کلی یک دستگاه بر روی ارگونومی آن تاثیر می گذارد. وزن یک دریل به نوع کاربری و نحوه نگهداری آن بستگی دارد. ابزارآلاتی برای کار با آن ها به یک دست احتیاج است، نباید بیشتر از 1.5 کیلوگرم وزن داشته باشند. ابزارآلاتی که در هر دو دست قرار می گیرند، می توانند وزنی بیشتر و حدودا 2 تا 3 کیلوگرم داشته باشند. اگر از یک دریل برای مصارف خانگی و کوچک استفاده می کنید، بهتر است دریلی معمولی و سبک وزن را انتخاب کنید تا در مدت زمان طولانی کار با آن دچار خستگی نشوید.
دریل های شارژی نسبت به دریل های برقی (سیمی) سنگین تر هستند و وزن آن ها به باتری، مواد سازنده و اندازه آن بستگی دارد. اما تولیدکنندگان این ابزار سعی کرده اند در طراحی آن از انواع باتری های باکیفیت و در عین حال سبک استفاده نمایند تا کاربران با کمترین میزان خستگی پروژه کاری خود را به اتمام برسانند.
وزن یک دریل ارگونومیک باید به طور یکنواخت در بدنه آن توزیع شود تا کاربری راحت و تعادل بیشتری در دست داشته باشد.
ابعاد دریل ارگونومیک
با توجه به این که سوراخ کاری سطوح مختلف ممکن است در ارتفاع انجام شود، لازم است تا یک دریل در کنار وزن سبک از ابعاد مناسبی نیز برخوردار باشد. چرا که در هنگام توقف در کار برای استراحت و یا تعویض مته نیاز است تا دریل را توسط گیره کمری از جیب یا بند لباس کار آویزان کرد و یا در گوشه نردبان قرار داد. اگر ابعاد دریل نامناسب باشد، امکان این کار برای کاربر دشوار خواهد شد و لازم است مجدداً به پایین برگردد.
همچنین به دلیل کاربرد گسترده دریل، وجود آن در جعبه ابزار هر خانه و خودرویی احتیاج است. بنابراین اگر دریل شما از اندازه کوچک و جمع و جوری برخوردار نباشد، حمل و نقل و قرارگیری آن در داخل جعبه ابزار دشوار خواهد بود.
دسته ارگونومیک دریل
برای تسلط بهتر و قدرت بیشتر در هنگام کار با دریل لازم است تا از دسته ای ارگونومیک برخوردار باشد. جنس دسته یک دریل ارگونومیک باید به گونه ای باشد اصطکاک کافی بین دسته و دست افراد به وجود آید. معمولا دسته تعبیه شده در ساختار یک دریل ارگونومیک از بافت لاستیکی بوده که از تعریق و لغزش دریل در دست افراد جلوگیری می کند تا کاربر از تسلط کافی در هنگام کار برخوردار باشد و پروژه کاری را با کیفیت مطلوبی به اتمام برساند.
به نقل از سایت آرین صنعت درباره 3 ویژگی مهم یک دریل ارگونومیک میتوان گفت:
“فواید ارگونومیک بودن یک محصول
ارگونومی بودن یک محصول علاوه بر اینکه صدمات و آسیبهای جسمانی را کاهش میدهد میتواند مزیتهای زیر را نیز به دنبال داشتهباشد.
- موجب افزایش بهرهوری و کارایی میشود.
- موجب کاهش هزینهها وخسارتهای جانبی میشود.
- باعث افزایش کیفیت و ماندگاری ابزارآلات میشود.”
همچنین این دسته باید تا جایی که ممکن است مانع از انتقال لرزش به دست کاربر شود. چرا که در غیر این صورت تمرکز افراد از بین می رود و علاوه بر کاهش بهره وری باعث به وجود آمدن موقعیت های خطرناک برای کاربر می شود.
بیشتر بخوانید: آموزش کار با دریل
سؤالات متداول
1- ارگونومی به چه معناست؟
به این معناست که یک ابزار یا وسیله باید به چه صورت طراحی شود تا بدن انسان در تعامل با آن ها احساس راحتی داشته باشد.
2- ویژگی های یک دریل ارگونومیک شامل چه مواردی است؟
وزن سبک، ابعاد مناسب و برخورداری از دسته مقاوم و ضد لغزش.
3- چرا در طراحی دریل ها اغلب از دسته لاستیکی استفاده می شود؟
به جهت این که اصطکاک کافی بین دسته و دست افراد به وجود آید و از تعریق و لغزش دریل در دست ابزار جلوگیری شود.
جمع بندی
به زبان ساده، دریل ارگونومیک ابزاری است که به کاربر امکان می دهد تا به راحتی و بدون آسیب دیدگی فرآیند سوراخ کاری روی سطوح را انجام دهد. وزن سبک، ابعاد کوچک و برخورداری از دسته ای ضد تعریق و ضد لغزش از پارامترهای مهمی هستند که در ساخت یک دریل ارگونومیک مورد توجه قرار می گیرند.
ممنون از مطالب مفیدتون سوالی که برای من پیش اومده اینه که به صورت کلی آیا ارگونومی بودن ابزار ها قابل سنجش و اندازه گیری هست و استانداردی در این زمینه وجود دارد یا اینکه یک تشخیص حسی و فردی است و ممکن هست بین افراد متفاوت باشد؟