اجرای سقف وافل؛ مراحل اجرا از زیرسازی تا بتن‌ریزی

سقف وافل نوعی سقف پنجره‌ای‌شکل است که از بتن مسلح ساخته می‌شود و دلیل نام‌گذاری آن، شباهتش به نان وافل است. بیشترین کاربرد این سازه، در سقف‌های فرودگاه، ایستگاه‌های مترو و مکان‌هایی با ارتفاع بیشتر از 12 متر است. اجرای این سقف در مقایسه با سیستم‌های مشابه مانند سقف تیرچه بلوک، یوبوت، کوبیاکس، بابلدک، تیردال و پیش‌تنیده، مزایای فنی و اقتصادی زیادی دارد. روش اجرای سقف وافل شامل چند مرحله اصلی است.

سقف وافل یکی از تکنولوژی‌های پیشرفته در صنعت ساختمان است که به دلیل مزایای متعدد از جمله کاهش وزن سازه و افزایش زیبایی معماری مورد توجه قرار گرفته است. اصول اجرای سقف وافل اهمیت ویژه‌ای دارد و باید به دقت رعایت شود تا همواره ایمنی کارکنان و کیفیت ساخت سقف تضمین شود. این اصول شامل استفاده از تجهیزات حفاظتی مناسب، آموزش کامل تیم اجرایی، نظارت مستمر بر فرآیند نصب و اطمینان از کیفیت مواد و تجهیزات مورد استفاده است. با رعایت اصول ایمنی اجرای سقف وافل می‌توان از وقوع حادثه جلوگیری کرده و به سازه‌ای مستحکم و ایمن دست یافت. در این نوشتار، مراحل اجرای سقف وافل از زیرسازی تا بتن‌ریزی را بررسی می‌کنیم.

رونیکس را بخوانید!

بیشتر بخوانید: بلندتر نشان دادن سقف کوتاه با چند ترفند ساده

گام اول؛ زیرسازی سقف وافل

سقف وافل یکی از سیستم‌های مدرن سازه‌ای است که به دلیل کارایی بالا و زیبایی ظاهری در ساخت و ساز مورد توجه قرار گرفته است. رعایت نکات ایمنی اجرای سقف وافل از اهمیت بالایی برخوردار است تا از وقوع حوادث جلوگیری شده و استحکام سازه تضمین شود. این نکات شامل استفاده از تجهیزات حفاظتی مناسب، نظارت مستمر بر فرآیند نصب و اطمینان از کیفیت مواد اولیه می‌شود. همچنین، تیم‌های اجرایی باید به آموزش‌های تخصصی مجهز باشند تا بتوانند با رعایت استانداردهای ایمنی، اجرای سقف وافل را به بهترین شکل ممکن انجام دهند.

قبل از اجرای سقف وافل باید زیرسازی انجام شود. این مرحله شامل تهیه و نصب سازه‌های حامل می‌شود. شمع‌بندی برای سقف‌هایی با ارتفاع ۳ تا ۳.۵ متر کاربرد دارد و برای سقف‌های با ارتفاع بیشتر باید از اسکفولد یا جک بلند استفاده شود.

بررسی چینش مناسب قالب وافل برای اجرای سقف وافل یک طرفه یا دو طرفه، تنظیم تراز سقف، خیز منفی و ایمنی باید در این مرحله انجام شود. همچنین، لازم است از جک‌های فلزی با فواصل یکسان استفاده شود. فاصله این جک‌ها باید با روابط مهندسی به دقت محاسبه و با ابزارهایی مانند متر دستی، اندازه‌گیری شوند. اجزایی مانند پروفیل لوله داربستی، قوطی فلزی و یا چهارتراش‌های چوبی روی پایه‌های زیرین قرار می‌گیرند تا سطحی برای نصب قالب‌های وافل ایجاد شود.

گام‌ دوم؛ قالب‌بندی سقف وافل

باتوجه به نقشه سازه، قالب یک‌طرفه یا دوطرفه‌ روی پروفیل‌ قرار می‌گیرد و آرماتوربندی پس از چیدن قالب‌ انجام می‌‌شود. سرعت چیدمان با توجه به مدولاربودن قالب‌های وافل بسیار بالا است.

در این مرحله، هم‌راستابودن چیدمان قالب‌های وافل اهمیت دارد. برای جلوگیری از لغزش قالب‌ها از میلگرد U شکل، گیره، میخکوبی و سایر تکنیک‌های تثبیت قالب‌های وافل استفاده می‌شود.

با مدل‌های انبردست همه کاره رونیکس بیشتر آشنا شوید.

گام سوم؛ آرماتوربندی سقف وافل

در این مرحله با توجه به نقشه‌های اجرایی، آرماتورهای کششی و سپس آرماتورهای حرارتی به شکل مش و با فاصله مشخص از قالب اجرا می‌شوند. توجه کنید که در ناحیه اطراف ستون و دیوار برشی، به دلیل وجود برش پانچ نباید قالب وافل قرار بگیرد. برای بستن آرماتورها از انبر آرماتوربندی استفاده می‌شود.

بیشتر بخوانید: مینی کمپرسور یا پمپ باد فندکی چیست و چه کاربردی دارد؟

گام چهارم؛ آماده‌سازی مخلوط بتن و بتن‌ریزی

قبل از بتن‌ریزی، مخلوط بتن مناسب باید آماده شود. لازم است نسبت مواد براساس الزامات طرح و استانداردهای محلی محاسبه شود. سپس بتن به صورت یکپارچه و در یک جهت روی سقف ریخته می‌شود.

مقدار بتن مصرفی در اجرای سقف وافل دو طرفه و یک طرفه متفاوت است. ابعاد سقف نیز بر نحوه محاسبه حجم بتن سقف وافل تاثیر دارد. در اجرای این نوع سقف، به حرکت افقی بتن برای پرکردن فضای زیر قالب‌ها نیازی نیست. همچنین، تراکم بیش از حد بتن در یک نقطه و به‌صورت موضعی، به خاطر اعمال بار به سطح زیرسازی فشار می‌آورد. بنابراین باید به یکنواخت‌بودن مقدار بتن‌ریزی نیز توجه شود.

گام پنجم؛ بازکردن قالب‌های بتن

پس از بتن‌ریزی باید حدود 45 روز صبر کنید تا گیرایی بتن کامل شده و سفت و سخت شود. این زمان با توجه به شرایط آب‌وهوایی منطقه متغیر است.

با صدور مجوز برای بازکردن قالب‌ها، می‌توانید آن‌ها را دمونتاژ کنید. در اجرای سقف وافل دو طرفه، دمونتاژ قالب‌ها باید از مرکز به سمت طرفین انجام شود.

آرماتورگذاری را به نقل از دیدبان ایران بخوانید:

به چالش برانگیز ترین مرحله بتن ریزی ساختمان اسکلت فلزی رسیدیم. این مرحله را کاملا دقیق پیش ببرید چرا که تمام ایمنی ساختمان به آن بستگی دارد و فراموش نکنید که فاصله میلگرد ها از سطح آزاد بتن حتما از سطح آزاد بتن از 4 سانتی متر بیشتر باشد.

گام آخر؛ نازک‌کاری سقف

این مرحله، انتخابی است؛ چراکه بعضی از مهندسان از همان سازه به عنوان نمای نهایی استفاده می‌کنند. با این وجود، برای زیباترکردن جلوه کار می‌توان در این مرحله از روش‌هایی مانند نازک‌کاری یا سقف‌کاذب استفاده کرد. به هر حال، برای اجرای دقیق‌تر وافل و رعایت استانداردهای محلی، بهتر است با یک متخصص ساختمان مشورت کرده و در صورت لزوم از خدمات تکنسین‌های مجرب استفاده کنید.

بیشتر بخوانید:
مراحل اجرای سقف عرشه فولادی؛ از نصب ورق تا بتن ریزی
وال پست چیست و چگونه اجرا می‌شود؟

نکات مهم در اجرای سقف وافل

لازم است به جزئیات اجرای سقف وافل برای انجام بهتر کار توجه کنید:

• در صورت کاربرد اسکفولد برای زیرسازی، خطراتی از قبیل دررفتن جک و نشست سقف در حین بتن‌ریزی کاهش می‌یابد. بنابراین برای دهانه‌های بلند و ارتفاع زیاد کف تا کف طبقات، توصیه می‌شود از اسکوفلد یا داربست فلزی استفاده استفاده شود؛ چراکه موجب افزایش ایمنی و دمونتاژ راحت‌تر قالب‌ها می‌شود.
• محاسبه خیز منفی در دهانه‌های بزرگ اهمیت بالایی دارد. بنابراین قبل از اجرای سقف وافل، باید محاسبات دقیق در مورد خیز منفی انجام شده و به نکات مهم در طول عملیات زیرسازی توجه شود.
• اعمال خیز در تیرها تنها عامل اثرگذار بر شکم‌دادن سقف نیست؛ بلکه برای اجتناب از این موضوع لازم است در حین بازکردن قالب و برداشتن پایه‌های جک به تمام ضوابط توجه کنید.

حدود یک دهه است که اجرای سقف وافل یک طرفه و دو طرفه در کشورمان مورد توجه قرار گرفته است. انجام این کار به دانش، مهارت و دستورالعمل‌های مربوطه نیاز دارد. توصیه می‌کنیم  برای اجرای سقف وافل از کارشناسان و مجریان خبره کمک بگیرید تا بتوانید این کار را به درستی انجام دهید. می‌توانید نظرات و سوالات خود را با ما از طریق همین صفحه به اشتراک بگذارید.

بیشتر بخوانید: سقف کاذب و سقف کناف

به نقل از سایت سیوان لند درباره اجرای سقف وافل می‌توان گفت:

“انواع روش‌های اجرای سقف وافل

اجرای سقف وافل در مقایسه با سایر دال‌های بتنی مجوف آسان‌تر است. چرا که می‌توان با آموزش اولیه نیروی انسانی و استفاده از تجهیزات قابل دسترس، سقف وافل را اجرا نمود. در مقاله سقف وافل به‌ طور مفصل راجع به خصوصیات آن توضیح داده شده.
سقف وافل به دو صورت (تخت و مدولار ) اجرا می‌شود:

۱.اجرای تخت (معمولی)

  مزایای اجرای تخت سقف وافل:

•  سرعت بیشتر در زمان اجرای کار
•  چیدمان دقیق تر قالب ها
•  کیفیت بهتر بتن نمایان
•  ایمنی کارگران

۲.اجرای مدولار

 مزایای اجرای مدولار سقف وافل:

•  نیاز به ابزار کمتر از جمله پلای‌وود
•  نیاز به دقت بیشتر حین اجرا
•  مناسب انواع دهانه های متعارف

توجه: مراحل اجرای سقف وافل به روش مدولار و تخت تقریبا مشابه می‌باشد و فقط در استفاده از پلای‌وود و قالب فلزی تفاوت دارند. در روش مدولار عموما نیازی به فرش کردن سقف توسط پلای‌وود و یا قالب فلزی ندارد. در واقع پایه‌های اطمینان (جک،اسکافلد،…) در فاصله معین قرار گرفته و زیر سازی شبکه‌ای به وسیله قوطی‌ها انجام می‌شود. سبس قالب‌های وافل مستقیما روی قوطی‌ها قرار می‌گیرند.”

سوالات متداول

آیا قالب‌های وافل برای خارج‌کردن نیاز به روغن‌کاری دارد؟
خیر؛ شکل و ساختار هندسی قالب ها به‌گونه‌ای است که به‌راحتی از زیر سقف خارج می‌شود و نیازی به روغن‌کاری ندارد.

ضخامت و حداکثر دهانه سقف وافل چقدر است؟
ضخامت این سقف در محدوده 250 تا 500 میلی‌متر بوده و حداکثر دهانه آن در شرایط خاص تا 17 متر قابلیت اجرا دارد.

حداکثر دهانه برای سقف وافل یک طرفه چقدر است؟
اجرای سقف وافل یک طرفه برای دهانه‌های کوتاه‌تر و حداکثر دهانه بین ۸ تا ۹ متر مناسب‌تر است.