- دقیقه 7
- 18053
- 4 نظر
به قلم محمدجواد تاج الدین
21 فروردین 1403
محافظ برق یک ابزار کاربردی است که در هر خانه، کارگاه، کارخانه و … جای دارد. این وسیله جلوی آسیب به لوازم برقی هنگام تغییرات ولتاژ را میگیرد. حتما اتفاق افتاده که برق خانه شما دچار ایراد شود. این ایراد ممکن است از سیستم برق منطقه یا خرابی کنتور باشد. در این مواقع وجود یک محافط برق ضروری است. اما اگر این وسیله خراب شود چه؟ در این مقاله قرار است اموزش تعمیر محافظ برق را توضیح داده و ابزار مورد نیاز این کار را معرفی کنیم.
رونیکس را بخوانید.
اهمیت استفاده از محافظ برق
نوسانات برق و قطعی آن در طولانیمدت به وسایل برقی شما آسیب جبرانناپذیری وارد میکند. آسیب به برخی از ضروریترین وسایل برقی خانه مثل یخچال و تلویزیون، هزینههای زیادی برای شما به همراه خواهد داشت. استفاده از محافظ برق، نوسان ناگهانی برق در وسایل برقی را مهار کرده و آسیب آنها را به حداقل میرساند و احتمال آتشسوزی در اثر نوسانات برق را از بین میبرد.
بهطور کلی مهمترین کارکردهای محافظ برق عبارتند از:
- محافظت از وسایل برقی در برابر نوسانات برق
- افزایش عمر مفید وسایل برقی
- جلوگیری از بروز آتشسوزی در اثر اتصالی
دلایل خرابشدن محافظ برق
پیش از آشنایی با علائم خرابی و عیب یابی محافظ برق، آشنایی با دلایل خرابشدن محافظ برق به شما کمک میکند تا با برطرفکردن موارد خطر، ریسک خرابی محافظ را به حداقل رسانده و از این طریق از وسایل ضروری برقی خانه محافظت کنید.
مهمترین دلایل خرابشدن محافظ برق به شرح زیر هستند:
- ضربه و فشار زیاد بر محافظ
- نوسانات ولتاژ به دفعات مکرر
- رطوبت و آب واردشده به محافظ
- گرمای بیش از حد
- بار برق زیاد
- کیفیت نامناسب قطعات
علائم خرابی محافظ برق
بروز برخی نشانههای ظاهری اعلام میکند که محافظ برق نیاز به تعمیر دارد. تعمیر بهموقع این وسیله کمک میکند، پیش از گسترش مشکل، در هزینههای خود صرفهجویی کنید. برخی از مهمترین نشانههای خرابی محافظ برق عبارتند از:
- محافظ بلافاصله بعد از اتصال به برق روشن میشود.
- چراغهای محافظ خاموش شده است.
- چراغ قرمز روی محافظ به حالت چشمکزن درآمده است.
- محافظ خود بهخود خاموش و روشن میشود.
- تمام چراغهای سبز و زرد و قرمز محافظ همزمان روشن شدهاند.
- صدایی شبیه وزوز از محافظ بیرون میآید.
- از محافظ برق بویی شبیه به بوی سوختگی بلند شده است.
عیب یابی محافظ برق، اولین گام در آموزش تعمیر محافظ برق
در ابتدا و برای تعمیر محافظ ولتاژ برق باید بدانید عیب و ایراد کار از کجا است. این ابزار به طور معمول دچار آسیبهای زیر میشوند:
- قطع نشدن جریان برق در صورت بروز نوسان:
این عیب میتواند به دلیل خرابی قطعات داخلی محافظ برق، مانند فیوز، رله، یا مدار الکترونیکی باشد.
- افزایش ولتاژ خروجی محافظ برق:
این ایراد میتواند به دلیل خرابی قطعات داخلی محافظ برق، مانند ترانسفورماتور، یا مدار الکترونیکی باشد.
- افزایش جریان خروجی محافظ برق:
این عیب میتواند به دلیل خرابی قطعات داخلی محافظ برق، مانند فیوز، یا مدار الکترونیکی باشد.
- خرابی فیوز محافظ برق:
فیوز محافظ برق یک قطعه ایمنی است که در صورت بروز نوسان شدید برق، از محافظ برق محافظت میکند. خرابی فیوز محافظ برق میتواند به دلیل بروز نوسان شدید برق، یا خرابی قطعات داخلی محافظ برق باشد.
مراحل تعمیر محافظ ولتاژ برق
تعمیر محافظ ولتاژ برق مانند تعمیر هر دستگاه الکترونیکی دیگری، نیاز به ابزار دارد. ابزاری که کاربر به وسیله آنها، علاوه بر عیبیابی بتواند تعمیر دستگاه را به بهترین شکل انجام دهد.
از جمله ابزاری که برای اموزش عیب یابی و تعمیر محافظ برق مورد استفاده قرار میگیرد عبارت است از:
- مولتی متر
- پیچ گوشتی
- لحیم کاری
- سیم لحیم
- سیم چین
- هویه
بعد از آماده کردن ابزار مناسب، مراحل تعمیر محافظ برق را مرور میکنیم.
مرحله اول، محافظ برق را باز کنید
معمولاً محافظ برق با چند پیچ از پشت باز میشوند. با استفاده از پیچ گوشتی، پیچها را باز کنید و دو لایه محافظ برق را از هم جدا کنید.
برای انجام این کار میتوانید از پیچگوشتی رونیکس استفاده کنید. سری پیچگوشتی تولید این برند با کدآیتم RH-2701 گزینه مناسبی برای این کار است.
مجموعه 7 عددی پیچ گوشتی رونیکس مدل RH-2701 از 4 عدد پیچ گوشتی دوسو و 3 عدد پیچ گوشتی چهارسو تشکیل شده است که همگی دارای سری آهنربایی و بدنه از جنس آلیاژ کروم-وانادیوم هستند.
پیچ گوشتیهای دو سوی این مجموعه در سایزهای 6×125، 38×6، 100×6 و 150×8 میلیمتر تولید میشوند. سایزهای پیچ گوشتی چهارسوی این مجموعه نیز عبارتند از: 75×0، 75×1، 100×2 میلیمتر.
این مجموعه پیچ گوشتی 7 عددی، مجهز به دسته کریستال هستند. طراحی حرفهای رونیکس برای دستهها بین سرعت و گشتاور در اتصالات مختلف تعادل ایجاد میکند.
مرحله دوم، سیمها را بررسی کنید
در دومین مرحله از آموزش تعمیر محافظ برق سراغ سلامتسنجی سیمها میرویم. ابتدا سیمهای ورودی و خروجی محافظ برق را بررسی کنید تا مطمئن شوید که سالم هستند و هیچ آسیبی ندیدهاند. اگر سیمها آسیب دیده بودند، باید آنها را تعویض کنید.
برای آزمایش سلامت سیمها، ابتدا باید ظار آنها را بررسی کنید. اگر آسیب ظاهری نداشتند حالا نوبت به تست به وسیله مولتیمتر میرسد.
برای تست سیم با مولتی متر، ابتدا مولتی متر را روی حالت مقاومت قرار دهید. سپس یک سیم مولتی متر را به یک سر سیم و سیم دیگر را به سر دیگر سیم وصل کنید. اگر مولتی متر عددی بین 0.1 تا 0.2 را نشان داد، سیم سالم است. در غیر این صورت سیم معیوب است.
برای این کار میتوانید از مولتیمتر دیجیتالی رونیکس با مدل RH-9602 استفاده کنید. مولتی متر دیجیتالی رونیکس با دارا بودن یک صفحه LCD باکیفیت با ابعاد 70*50 میلیمتر و همچنین وجود فیلتر پایین گذر (LPF) به منظور اندازهگیری دقیق انواع سیگنالهای درایو موتور و ترانسفورماتور انتخاب مطمئنی است.
این محصول دارای چراغ روشنایی برای کار در فضاهای تاریک و همچنین قابلیت تشخیص جریان AC بدون تماس مستقیم با جسم رسانا است. بدنه مستحکم و پوشش مقاوم ضد ضربه از دیگر ویزگیهای طراحی این محصول است.
مرحله سوم تعمیر محافظ ولتاژ برق، بررسی قطعات الکترونیکی
قطعات الکترونیکیِ محافظ برق را بررسی کنید. به دنبال قطعات سوخته، ترک خورده یا شکسته باشید. اگر چنین قطعهای پیدا کردید، باید آن را تعویض کنید.
· تست دیود
برای تست دیود، ابتدا مولتی متر را روی حالت دیود قرار دهید. سپس، یک سیم مولتی متر را به پایه آند دیود و سیم دیگر را به پایه کاتد دیود وصل کنید. اگر مولتی متر مقدار صفر را نشان داد، دیود سالم است. در غیر این صورت، دیود معیوب است.
· تست مقاومت
برای این کار، ابتدا مولتی متر را روی حالت مقاومت قرار دهید. سپس، یک سیم مولتی متر را به یک پایه مقاومت و سیم دیگر را به پایه دیگر مقاومت وصل کنید.
اگر مقاومت سالم باشد، مولتی متر مقداری را نشان میدهد که با مقدار مقاومت مقاومت مطابقت دارد. به عنوان مثال، اگر مقاومت دارای مقاومت 100 اهم باشد، مولتی متر مقداری بین 95 تا 105 اهم را نشان میدهد.
اگر مقاومت معیوب باشد، مولتی متر مقداری را نشان نمیدهد یا مقداری بسیار کم را نشان میدهد. به عنوان مثال، اگر مقاومت اتصال کوتاه باشد، مولتی متر مقدار صفر را نشان میدهد.
· تست خازن
تست خازن با مولتی متر یکی از سادهترین روشهای تست خازن است. برای این کار، ابتدا مولتی متر را روی حالت خازن قرار دهید. سپس، یک سیم مولتی متر را به یک پایه خازن و سیم دیگر را به پایه دیگر خازن وصل کنید.
اگر خازن سالم باشد، مولتی متر مقداری را نشان میدهد که با مقدار ظرفیت خازن مطابقت دارد. به عنوان مثال، اگر خازن دارای ظرفیت 100 میکروفاراد باشد، مولتی متر مقداری بین 90 تا 110 میکروفاراد را نشان میدهد.
مرحله چهارم آموزش تعمیر محافظ برق، تعمیر قطعات الکترونیکی
در مرحله چهارم و پس از تست قطعات الکترونیکی، در صورت امکان آنها را تعمیر و در غیر این صورت تعویض کنید. برای تعویض و اتصال دوباره به برد دستگاه باید از هویه استفاده کنید.
هویه ابزاری است که برای ذوب لحیم و اتصال قطعات فلزی به یکدیگر مورد استفاده قرار میگیرد. هویهها را میتوان به دو دسته اصلی برقی و غیر برقی تقسیم کرد.
هویههای برقی با استفاده از انرژی الکتریکی کار میکنند. این نوع هویهها رایجترین نوع هویه هستند و برای کارهایی مانند لحیم کاری قطعات الکترونیکی، تعمیر لوازم خانگی و ساخت وسایل مورد استفاده قرار میگیرند. پیش از روشنکردن دستگاه از بستهبودن پیچها و امنیت دستگاه مطمئن شوید.
مرحله پنجم آموزش تعمیر محافظ برق، بستن محافظ برق
پس از تعمیر یا تعویض قطعات معیوب، محافظ برق را دوباره سرهم کنید. برای این کار، مراحل باز کردن محافظ برق را به ترتیب معکوس طی کنید.
سخن آخر
حال که با تعمیر و عیبیابی محافظ برق آشنا شدهاید، برطرف کردن مشکلات محافظ برای شما آسان خواهد بود. تعمیر این وسیله کلیدی با در نظر گرفتن نکات ایمنی میتواند در هزینههای شما صرفهجویی کرده و تجربهای کاربردی برای شما رقم بزند.
برای ما از تجربه خود بگویید. آیا پس از بروز مشکل در محافظ آن را تعویض میکنید یا با تعمیر محافظ برق در هزینههای خود صرفهجویی میکنید؟
سوالات متداول
برای تعمیر محافظ ولتاژ برق به چه ابزاری نیاز داریم؟
برای تعمیر محافظ ولتاژ برق به ابزاری مانند پیچگوشتی، هویه، مولتیمتر، سیم لحیم، سیمچین و … نیاز دارید. ابزاری که رونیکس به عنوان متنوعترین برند بازار ابزار ایران در بالاترین کیفیت در اختیار شما قرار دادهاست.
چطور سلامت خازن محافظ ولتاژ را بررسی کنیم؟
برای این کار، ابتدا مولتی متر را روی حالت خازن قرار دهید. سپس، یک سیم مولتی متر را به یک پایه خازن و سیم دیگر را به پایه دیگر خازن وصل کنید.
اگر خازن سالم باشد، مولتی متر مقداری را نشان میدهد که با مقدار ظرفیت خازن مطابقت دارد. به عنوان مثال، اگر خازن دارای ظرفیت 100 میکروفاراد باشد، مولتی متر مقداری بین 90 تا 110 میکروفاراد را نشان میدهد
با سلام آموزش خوب و عالی بود سپاسگزارم
عالی بود تشکر
سلام بسیارعالی اما بجای هزینه تعویض باید هزینه خرید وسائل و ابزار تعمیر هزینه کنیم
سلام با اینکه یه سری ایرادات مطرح نشده بود ولی باز هم مفید بود مرسی