بررسی 6 مورد از عوارض جوشکاری [آشنایی با روش‌های پیشگیری]

اگر جوشکار هستید یا به‌تازگی می‌خواهید وارد این شغل شوید، بهتر است بدانید که این فعالیت حیاتی برای ساخت‌وساز، تولید و تعمیرات با خود خطرات و عوارضی مانند تب دود به همراه دارد؛ اما جای نگرانی نیست!

 با داشتن دانش کافی و استفاده از روش‌های پیشگیری، می‌توانید عوارض جوشکاری را به حداقل برسانید.

در این مقاله از مجله رونیکس علاوه بر معرفی و بررسی 6 مورد از عوارض جوشکاری، روش‌های پیشگیری از آن را نیز به شما می‌گوییم.

رونیکس را بخوانید!

عوارض جوشکاری

مواد شیمیایی، گازهای سمی و احتمال بروز شرایط خطرناکی مانند آتش‌سوزی در فرایند جوشکاری، می‌تواند به طور مستقیم یا غیرمستقیم به سلامت جوشکاران آسیب بزند.

از جمله عوارض کوتاه مدت و بلند مدت این حرفه به مشکلات تنفسی، بیماری‌های پوستی و صدمات حرارتی به بدن و چشم می‌توان اشاره کرد.

در ادامه پس از بررسی عوامل آسیب‌رسان، به معرفی روش های پیشگیری از عوارض جوش کاری می‌پردازیم تا بتوانید سلامت خود را در این حرفه حفظ کنید.

عوارض جوشکاری در کوتاه‌مدت

بعضی از عوارض جوشکاری در مدت زمانی کوتاه به بدن آسیب وارد می‌کنند. این عوارض میان جوشکاران تازه‌کار بیشتر است؛ چون بدن افراد تازه‌کار به چنین خطراتی عادت ندارد و بیشتر در معرض آسیب قرار می‌گیرد.

به طور مثال، حین جوشکاری و لحیم‌کاری موادی مانند روی، منگنز، مس و اکسیدهای مس، ممکن است گازهای سمی تولید کنند که به بدن جوشکاران آسیب برساند.

این گازها ممکن است باعث ایجاد یک نوع تب در بدن به نام “تب دود” شوند که حدود ۴-۱۲ ساعت پس از جوشکاری در بدن ایجاد می‌شود. این تب با علائم خاصی همراه است. این علائم شامل:

• تشنگی شدید

افزایش دما و تبخیر آب بدن در فرآیند جوشکاری ممکن است تأثیرات مضری بر سیستم ادراری و تعریق افراد ایجاد کند که باعث افزایش نیاز به مصرف مایعات در بدن می‌شود.

• تب و لرز

عوارض دیگر گازهای سمی، ایجاد تب و لرز است که به‌دلیل قرار گرفتن طولانی مدت در محیط‌هایی با حرارت بالا اتفاق می‌افتد.

• اختلال در سیستم گوارش

ایجاد اختلال در سیستم گوارشی که ممکن است باعث سوء هاضمه یا سوزش معده شود.

• درد عضلانی

در فرآیند جوشکاری، ذرات ریزی در قالب دود ایجاد می‌شود که تنفس این ذرات، می‌تواند دردهای عضلانی را در پی داشته باشد.

• درد قفسه سینه

درد و ناراحتی در قفسه سینه به علت تنفس دودهای مضر، از دیگر خطرات جوشکاری و علائم تب دود است.

• سرفه

یکی از بیشترین عوارض شغل جوشکاری، سرفه‌های طولانی‌مدت است که بخاطر تحریک سیستم تنفسی رخ می‌دهد.

• نفس‌تنگی

استنشاق گازهای سمی مثل دی‌اکسید نیتروژن و مونواکسید کربن یکی از جدی‌ترین تهدیدات جوشکاری است که باعث اختلال در نفس‌کشیدن و نفس‌تنگی می‌شود و از علائم تب دود به شمار می‌رود.

• خستگی

تنفس دودهای ایجاد شده در هنگام جوشکاری باعث کاهش انرژی، احساس خستگی در بدن و در نتیجه ایجاد تب می‌شود.

• حالت تهوع و طعم فلزی در دهان

یکی دیگر از مشکلات جوشکاری در کوتاه‌مدت که حتی از مهم‌ترین عوارض جوشکاری آرگون نیز محسوب می‌شود، ورود مواد شیمیایی به داخل دهان و سیستم گوارش و درنتیجه ایجاد حالت تهوع و حس طعم فلز در دهان است.

• حساسیت پوستی

تماس با مواد شیمیایی و تنفس گازهای خطرناک باعث بروز علائم آلرژی پوستی نیز می‌شود. خطرات جوشکاری در تماس بی‌واسطه با پوست افزایش یافته و باعث ایجاد التهاب، قرمزی یا خارش پوست می‌شوند.

برای آشنایی با جوشکاری آرگون، کلیک کنید.

در نتیجه برای کاهش این دسته از عوارض جوشکاری، ضروری است که جوشکاران از تجهیزات ایمنی مناسب استفاده کنند و به دستورالعمل‌ها و استانداردهای ایمنی پایبند باشند. همچنین، اگر به‌تازگی وارد حرفه جوشکاری شده‌اید، توصیه می‌کنیم مقاله ۶ توصیه جوشکاری برای مبتدی ها را بخوانید.

عوارض جوشکاری در بلندمدت

عوارض جوشکاری می‌تواند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به خطراتی درازمدت برای جوشکاران منجر شود.

این خطرات، مشکلات متعددی را برای افراد در این حرفه ایجاد می‌کند که برای درمان آن‌ها، نیاز به صرف زمان و هزینه قابل توجهی است.

آسیب‌های جسمی در جوشکاری

یکی دیگر از خطرات جوشکاری آسیب‌های جسمانی است. برخی از حرکات در هنگام جوشکاری، قسمت‌هایی از مفصل را درگیر می‌کنند و باعث ایجاد مشکلات مفصلی در جوشکاران می‌شود. در برخی موارد، انجام این حرکات به شکل غیرطبیعی می‌تواند باعث دردهای عضلانی شود.

از دیگر عوارض جوشکاری می‌توان به درد کمر، انقباض عضلات کنار مهره‌ای و دردهای ناحیه گردن اشاره کرد که ناشی از عدم رعایت اصول صحیح نشستن در حین کار است.

برای پیشگیری از مخرب‌ترین اثرات جوشکاری روی ستون فقرات، رعایت زمان‌بندی‌های مناسب بین استراحت و کار ضروری است.

آسیب‌های شنوایی در جوشکاری

صداهای زیاد تولید شده یکی دیگر از عوارض جوشکاری است که می‌تواند مشکلات جدی در شنوایی افراد ایجاد کند.

این صداها ممکن است از انواع دستگاه‌ها، ابزارها و تجهیزات مرتبط با جوشکاری در محیط ایجاد شوند.

عوارض ناشی از صداهای زیاد در محیط کار شامل:

• کم‌شنوایی:

کاهش شنوایی و کم‌شنوایی، از عوارض جوشکاری است که به دلیل بلند بودن صداها در محیط به وجود می‌آید.

• صدای زنگ در گوش:

افزایش صدا می‌تواند باعث ایجاد صدای زنگ در گوش شود که اغلب به‌عنوان “زنگ گوش” شناخته می‌شود و یکی از رایج‌ترین اثرات جوشکاری بر روی شنوایی به شمار می‌رود.

• صدای زنگ در پرده گوش:

تنگی گوش یکی دیگر از عوارض جوشکاری است که باعث ایجاد صدای زنگ در پرده گوش می‌شود.

برای کاهش این دسته از تهدیدات جوشکاری، می‌توانید از تجهیزات ایمنی مانند گوش‌گیر یا سایر وسایل محافظ گوش استفاده کنید. همچنین، رعایت اصول بهداشت حرفه‌ای و استفاده از دستگاه‌های کاهش‌دهنده صدا نیز می‌تواند مفید باشد.

اشعه‌های ساطع شده در جوشکاری

اشعه‌های ساطع شده در جوشکاری از خطرناک‌ترین عوارض جوشکاری هستند و می‌تواند باعث آسیب‌های جبران‌ناپذیری برای جوشکاران بشود.

این تشعشعات می‌توانند شامل اشعه ماوراء بنفش، نور مادون‌قرمز و دیگر پرتوها باشند.

• آسیب به پوست

اشعه UV می‌تواند پوست را به‌شدت تحت‌تأثیر قرار داده و به مشکلاتی مانند سوختگی، قرمز شدن و حتی سرطان پوست منجر شود که ناشی از اشعه‌های فرابنفش است.

• آسیب به چشم

نور مادون‌قرمز و سایر پرتوهای مضر ممکن است به چشم آسیب برسانند و منجر به مشکلاتی مانند آسیب به عدسی چشم و آب‌مروارید بشوند.

برای محافظت از جوشکاران در مقابل این دسته از خطرات جوشکاری، استفاده از تجهیزات محافظ مانند عینک ایمنی پلی‌کربنات RH-9025 رونیکس، لباس‌های مقاوم به حرارت و استفاده از ماسک‌ها و لوازم حفاظتی مرتبط ضروری است.

همچنین، طراحی محیط کار باید به‌گونه‌ای باشد تا میزان پرتاب تشعشعات به حداقل برسد.

برای محافظت از چشم در هنگام جوشکاری مقاله علت برق زدن چشم در جوشکاری چیست؟ | ۸ درمان سوزش چشم بعد از جوشکاری را از دست ندهید.

سوختگی در جوشکاری

آمارها نشان می‌دهند که بیش از یک‌سوم آسیب‌های ناشی از جوشکاری به‌خاطر سوختگی حرارتی اتفاق می‌افتد.

جوشکاران معمولاً در معرض دمای بسیار شدید قرار می‌گیرند. این دما که اغلب بالای هزار درجه است، می‌تواند باعث سوختگی‌های شدید ‌شود.

بنابراین، جوشکاران باید به این مسئله توجه ویژه داشته باشند و از دستکش‌ها و تجهیزات ایمنی مناسب برای جلوگیری از سوختگی بدن استفاده کنند.

همچنین، جوشکاران باید از کیفیت تجهیزات ایمنی خود مطمئن باشند و قبل از انجام هر کاری با بررسی دقیق دستکش‌ها، لباس‌ها و کفش‌ها، از سالم بودن تجهیزات اطمینان حاصل کنند.

خطرات ناشی از کار با فلزات سنگین

تنفس بخارات و ریزگردهای سرب، منگنز، نیکل، کروم و کادمیوم در طولانی‌مدت می‌تواند باعث مسمومیتی عمیق شده و مشکلات زیادی در سیستم عصبی، کلیه و خون افراد برجا بگذارند و مشکلاتی که در موارد شدیدتر می‌توانند به سرطان منجر شوند. بالا بردن ایمنی کار و کاهش تهدیدات جوشکاری با پوشیدن ماسک و دستکش و شست‌وشوی مناسب دست‌ پس از کار امکان‌پذیر خواهد بود.

گازهای سمی در جوشکاری

سوزاندن کاربید و استیلن در جوشکاری، منجر به تولید نوعی دود سمی می‌شود که می‌تواند خطرات جدی برای سلامت تنفسی جوشکاران داشته باشد.

گاز استیلن به‌تنهایی بی‌رنگ بوده و بوی نامطبوعی ندارد، اما هنگام جوشکاری با سولفید هیدروژن مخلوط شده و ناخالصی‌های کاربید را تشکیل می‌دهد.

در نتیجه این ترکیب در فرآیند جوشکاری ممکن است عوارضی مانند سرفه، ریزش اشک، سردرد، سرگیجه، بیهوشی، اختلالات گوارشی و مشکلات تنفسی را برای جوشکار ایجاد کند.

همچنین اگر گاز هیدروژن سولفید در محیط‌های بسته و بدون تهویه حبس شود، امکان منفجر شدن محیط وجود دارد.

برای پیشگیری از این عوارض جوشکاری، استفاده از فیلترها و ماسک‌های مخصوص جهت محافظت از مجاری تنفسی امری حیاتی است.

بنابراین، استفاده از سیستم تهویه مناسب می‌تواند به کاهش آلودگی در محیط کار و حفظ سلامت جوشکاران کمک کند.

این روش‌ها، ایمنی محیط کار را به حداکثر و خطرات ناشی از دود جوشکاری را به حداقل می‌رسانند.

یکی از مهم‌ترین روش‌ها برای حفظ کیفیت کار و سلامت افراد در جوشکاری، استفاده از دستگاه اینورتر مناسب است. اینورتر جوشکاری RH-4608 رونیکس ، از سیستم‌های محافظتی جریان، ولتاژ، حرارت و اضافه بار در طول عملکرد استفاده می‌کند. بنابراین در صورتی که ولتاژ، جریان خروجی یا دمای داخلی از مقادیر استاندارد تنظیم‌شده بالاتر برود، دستگاه به صورت خودکار متوقف می‌شود.

:برای آشنایی بیشتر با ویژگی‌های اینورترهای جوشکاری رونیکس، مقاله “سیستم‌های محافظتی اینورتر جوشکاری چه کاربردی دارند؟” را بخوانید.

چک‌لیست ایمنی جوشکاری

با رعایت نکات ایمنی می‌توان از خطرات جوشکاری بر سلامتی جلوگیری کرده و علاوه بر کاهش میزان آسیب، از سلامت روان کاربران نیز اطمینان حاصل کرد. در دست ‌داشتن چک‌لیست ایمنی جوشکاری کمک می‌کند تا از تهدیدات جوشکاری در امان بمانید.

تجهیزات محافظت شخصی

• عینک یا ماسک جوشکاری
• دستکش مقاوم به حرارت
• لباس کار مناسب
• کفش ایمنی

تجهیزات ایمنی پیش از کار

• تهویه مناسب محل کار
• ایمن‌سازی محیط در برابر آتش‌سوزی
• تجهیز محیط به سیستم اطفای حریق
• یادگیری استفاده از کپسول آتش‌نشانی
• تهیه جعبه کمک‌های اولیه
• آموزش کمک‌های اولیه

   بازرسی منظم تجهیزات جوشکاری

• اطمینان از سلامت کابل‌ها
• اطمینان از سلامت دستگاه و لوازم جانبی

رعایت ایمنی استفاده از گاز و مواد شیمیایی

• استفاده از ماسک و محافظ صورت
• استفاده از مناسب‌ترین روش‌های نگهداری از مواد شیمیایی
•  بررسی دوره‌ای تجهیزات ذخیره‌سازی

سخن آخر

جوشکاری، علاوه بر اهمیت زیادی که دارد، با چالش‌ها و خطراتی نیز همراه است. عوارض جوشکاری از مشکلات تنفسی گرفته تا مشکلات پوستی و آسیب به شنوایی را شامل می‌شوند و هرکدام ممکن است به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر سلامت جوشکاران تأثیر بگذارند.

اگر شما هم در این حرفه فعالیت می‌کنید، با رعایت روش های پیشگیری از عوارض جوش کاری، می‌توانید از این خطرات جلوگیری و سلامت خود را تضمین کنید. یکی از روش‌های پیشگیری، استفاده از تجهیزات ایمنی برند رونیکس است که در سطح جهانی تولید شده و با کیفیت بالای خود شناخته می‌شود؛ بنابراین شما می‌توانید تجهیزات ایمنی موردنیاز خود را با اطمینان از رونیکس تهیه کنید. شما از چه روش‌های دیگری برای پیشگیری از عوارض جوشکاری استفاده می‌کنید؟

سؤالات متداول