- دقیقه 8
- 951
- 0
به قلم فرناز اصلاح
14 اسفند 1402
در کشورهای مختلف دنیا، یکی از روزهای اواخر زمستان یا اوایل بهار به‌عنوان روز درختکاری انتخاب شده است. در تقویم رسمی کشورمان نیز این روز مصادف با پانزدهم اسفندماه و آغاز هفته منابع طبیعی است. منابع طبیعی تجدیدشونده مانند جنگل‌ها و مراتع، ضامن بقای اکوسیستم و توسعه پایدار هر کشوری هستند. به همین بهانه و با هدف اموزش کاشت صحیح نهال، در این مقاله از مجله رونیکس، ضمن آموزش صفر تا صد کاشت نهال، نکات مهم درخت کاری را بیان می‌کنیم.
رونیکس را بخوانید!
روز درختکاری درخت بکاریم
با رسیدن به نیمه‌های اسفند، زمین آرام‌آرام خون گرم حیات را به رگ‌های سرد و خشکیدۀ درخت و گیاه می‌دمد. انگار همه چیز پس از سکوت و سرمای سرد و سنگین زمستان دوباره زنده می‌شود و رنگ و بویی تازه به خود می‌گیرد. پس انتخاب پانزدهم اسفندماه به‌عنوان روز درختکاری بی‌دلیل نیست. به مناسبت روز درختکاری، نهالی در دل خاک کاشته می‌شود تا با بارش ابر مهربان بهار و تابش سخاوتمندانه خورشید، کم‌کم قد بکشد و به درخت تنومندی تبدیل شود.
شاید فکر کنید که یک دست صدا ندارد و با کاشتن یک نهال اتفاقی نمی‌افتد؛ بله درست است. قرار هم نیست با کاشتن یک نهال زمین و زمان زیر و رو شود. به قول معروف، با یک گل که بهار نمی‌شود! همه باید به هم کمک کنیم و با کاشت و نگهداشت اصولی نهال‌های نورسته، کاری کنیم تا مشارکت دسته‌جمعی‌مان به بار بنشیند و بتوانیم قدمی موثر برای احیای طبیعت برداریم؛ طبیعتی که در یکی دو قرن اخیر، جای زخم‌های عمیق خودخواهی و جاه‌طلبی‌مان برای زندگی بهتر در تنش تیر می‌کشد.
فرقی نمی‌کند که از اداره منابع طبیعی یا شهرداری نهالی به رایگان بگیریم یا در انجمن‌های خصوصی احیا و پرورش بلوط زاگرس برای کاشت نهال هزینه کنیم. مهم، مشارکت درست و اصولی در این حرکت ارزشمند جمعی است تا نهایتاً به بار بنشیند و در درازمدت، تاثیری معنادار بر اکوسیستم فعلی کشورمان داشته باشد؛ اکوسیستمی که سال‌ها است رنج خشکسالی‌های پی‌درپی، چرای بی‌رویه دام، آتش‌سوزی و برداشت بی‌رویه چوب از جنگل، قاچاق چوب و هزاران بلای طبیعی و غیر طبیعی را تاب آورده و حالا دیگر تاب و توانی برایش نمانده است. پس بیایید دست به دست هم دهیم و روز درختکاری، درخت بکاریم!
کاشت نهال به بهترین روش
حالا که قرار است نهالی را به زمین هدیه دهیم، باید نکات مهم درخت کاری را رعایت کنیم تا نهایتاً تلاشمان به بار بنشیند و نهالمان به درخت تنومندی تبدیل شود. پس بهتر است با آموزش کاشت نهال و اصول انجام این کار آشنا باشیم. به همین دلیل، در این بخش، 4 اصل مهم کاشت نهال را بررسی می‌کنیم.
بیشتر بخوانید: بهترین بیل و بیلچه باغبانی و کارکردهای آن
1. انتخاب اصولی نهال، اولین قدم در درختکاری
اولین و مهم‌ترین قدم در درختکاری، انتخاب نهال سالم و متناسب با شرایط اقلیمی محلی است تا نهایتاً بتوانیم از کار خود بهترین نتیجه را بگیریم. به بیان دیگر، اگر نهال مناسبی را انتخاب نکنیم، هرچقدر هم که تمام اصول و مراحل درختکاری را رعایت کنیم، فایده‌ای ندارد و نهال دیر یا زود خشک می‌شود.
چند مورد از مهم‌ترین فاکتورها در انتخاب نهال، به شرح زیر هستند:
- نهال باید قامت صاف و استواری داشته باشد.
- تنه و ریشه‌های نهال باید سالم و بدون آفت‌زدگی، لهیدگی، خشک‌شدگی، پوسیدگی و شکستگی باشد.
- برگ نهال باید شاداب و بدون آثار زردی یا پژمردگی باشد.
- ترجیحاً نهال دو ساله باشد؛ یعنی رشد کافی داشته باشد تا بتواند به‌خوبی با شرایط محیطی جدید سازگار شود.
- هرکدام از انواع نهال رویشی، بذری، هیبریدی، پیوندی، کشت بافتی، اصلاح‌شده و … مشخصات خاص خود را دارند که باید متناسب با هدف کاشت، بهترین نوع آن‌ها را انتخاب کرد.
- شرایط اقلیمی مانند ارتفاع از سطح دریا، شدت و زاویه تابش خورشید در طول روز، دمای هوا، رطوبت نسبی محیط، میانگین بارندگی سالانه و … بر روی انتخاب نهال تاثیر می‌گذارند. بنابراین باید نهال را متناسب با شرایط اقلیمی که در آن کاشته می‌شود، انتخاب کرد.
بیشتر بخوانید: صفر تا صد کج بیل؛ از چیستی تا انواع آن!
2. انتخاب زمان کاشت نهال متناسب با شرایط اقلیمی
انتخاب زمان کاشت نیز یکی از اصول مهم در فرآیند درختکاری است؛ چراکه اگر بهترین نهال را هم در زمان نامناسب بکاریم، فایده‌ای ندارد و درختمان به بار نمی‌نشیند. پس چه بهتر که با توجه به نوع نهال و شرایط اقلیمی منطقه از مشاوره افراد مجرب و متخصص هم استفاده کنیم تا این کار به بهترین شکل انجام شود.
در این راستا باید به چند نکته توجه کنیم:
- کاشت نهال در فصل خواب آن باعث می‌شود تا بتوانیم از کار خود بهترین نتیجه را بگیریم؛ چراکه موجب افزایش مقاومت نهال به تنش‌های محیطی و درنتیجه، رشد بیشتر و قویترشدن ریشه‌های نهال و همچنین، جذب آب و مواد مغذی بیشتر توسط ریشه می‌شود.
- هنگام کاشت نهال باید به نیاز سرمایی آن توجه شود؛ یعنی باید نهال را با فاصله زمانی کمی از کاهش دمای هوا کاشت تا نیاز سرمایی آن برطرف شود. به‌طور مثال، معمولاً اواخر تابستان و اوایل پاییز بهترین زمان برای کاشت نهال‌های درخت میوه است تا نیاز سرمایی نهال کاملاً برطرف شود.
- زمان مناسب کاش نهال در مناطق گرمسیر با مناطق سردسیر متفاوت است. با توجه به نوع اقلیم منطقه باید بازه زمانی مناسبی انتخاب شود تا علاوه‌بر تامین نیاز سرمایی نهال، مقاومت و رشد آن در آینده نیز بیشتر شود.
- دامنه دمای قابل تحمل نهال نیز در انتخاب زمان کاشت آن مهم است و هنگام انتخاب نهال باید به این نکته توجه داشت. معمولاً شرایط دمایی بسیار گرم یا بسیار سرد، زمان مناسبی برای کاشت نهال نیست. البته بعضی از نهال‌ها مقاوم هستند و این موضوع در مورد آن‌ها صدق نمی‌کند؛ اما در مجموع، توجه به دامنه دمای قابل تحمل نهال از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
انواع قیچی باغبانی رونیکس در یک نگاه
3. انتخاب خاک مناسب و انجام خاک‌ورزی قبل از نهال‌کاری
قبل از کاشت نهال باید خاک منطقه را بررسی کرد؛ چراکه اگر خاک، حاصلخیز و دارای منابع مغذی کافی برای رشد درخت نباشد، از کارمان نتیجه مطلوبی نمی‌گیریم.
همچنین، خاک محل کاشت باید دارای زهکشی مناسب، نفوذپذیری خوب و تراکم کافی باشد؛ به این معنا که اکسیژن و جای کافی را برای رشد ریشه فراهم کند و در عین حال، بیش از حد متراکم نباشد. در این مرحله از اموزش کاشت نهال، می‌توان قبل از درختکاری، با استفاده از کود گیاهی، کود حیوانی یا کود شیمیایی، خاک را برای پرورش نهال آماده کرد.
چمن‌زن بنزینی خودران رونیکس مدل 4451
فرقی نمی‌کند که بخواهیم یک نهال بکاریم یا باغ احداث کنیم. در هر صورت، خاک‌ورزی قبل از کاشت نهال، یکی از مراحل ضروری برای درختکاری اصولی است. در این مرحله، اقداماتی مانند جمع‌آوری پلاستیک و ضایعات از سطح زمین، حذف علف‌های هرز، بقایای هرس گیاهان، آبیاری با آبپاش، شخم‌زدن زمین، صاف‌کردن ناهمواری زمین با بولدوزر و گریدر (با توجه به حجم کاشت نهال) تاثیر زیادی بر نتیجۀ کار دارد.
4. کاشت نهال به روش اصولی
حالا که همه شرایط برای کاشت نهال فراهم شده، می‌توانیم آستین‌ها را بالا بزنیم و نهال بکاریم. در این مرحله، می‌توان گودالی را هم‌زمان یا چند روز قبل از کاشت، حفر کرد. طول، عرض و عمق گودال برای کاشت نهال با توجه به نوع خاک متفاوت است؛ اما به‌طور کلی می‌توان در مورد طول، عرض و عمق گودال طبق این دستورالعمل پیش رفت:
- خاک شنی: 50 سانتی‌متر
- خاک شنی رسی: 75 سانتی‌متر
- و خاک رسی: 100 سانتی‌متر
بعد از حفر گودال به کمک بیلچه باغبانی رونیکس، نوبت به آماده‌سازی نهال می‌رسد. در این مرحله، می‌توان ریشه را هرس و با محلول‌های ضدعفونی‌کننده مخصوص نهال، آن را ضدعفونی کرد تا نهایتاً مقاومت ریشه بعد از کاشت بیشتر شود.
حالا باید نهال را صاف و مستقیم در مرکز گودالی قرار دهیم که کمی کود حیوانی در کف آن ریخته‌ایم. باید حواسمان باشد تا ریشه آسیبی نبیند و انشعابات آن جدا نشود. طوقه نهال هم باید چند سانتی‌متر بالاتر از سطح گودال قرار بگیرد. بعد از قرارگرفتن نهال در گودال، باید محل گودال را با مقدار مناسبی از خاک پر کنیم و در صورت لزوم از قیّم هم برای نهال استفاده کنیم تا به آن تکیه دهد و سرپا بماند. حالا که نهال جوانمان در سطح خاک مستقر شده، باید آن را بلافاصله با آب کافی آبیاری کنیم تا بتواند به‌خوبی با محل رشد جدید خود سازگار شود.
ابزار باغبانی رونیکس، همراه مطمئن شما در درختکاری
در این مقاله از مجله رونیکس، اصول کاشت نهال را به بهانه روز درختکاری بررسی کردیم. نکته مهم این است که نهال‌های جوان بعد از کاشت، نسبت به شرایط محیطی حساس هستند. به همین دلیل باید با روش‌های اصولی آبیاری و نگهداشت، به حفظ و رشد آن‌ها کمک کنیم تا نهایتاً به درخت تنومندی تبدیل شوند. نکته مهم دیگر این است که هنگام کاشت باید از ابزار مناسب این کار هم استفاده کرد. رونیکس به‌عنوان برند پیشرو در صنعت ابزار ایران، انواع ابزار باغبانی را تولید می‌کند و در این مسیر، در کنار شما است.
همه چیز درباره ابزارآلات باغبانی | راهنمای کامل
سوالات متداول
1.چرا استفاده از کود دامی پوسیده‌نشده برای تقویت خاک توصیه نمی‌شود؟
ممکن است کود دامی پوسیده‌نشده دارای آفات، میکروارگانیسم‌ها، علف‌های هرز و … باشد که برای رشد گیاه مضر است.
2. ارتفاع مناسب برای سربرداری نهال چقدر است؟
ارتفاع سربرداری با توجه به نوع گونه گیاهی متفاوت است و در این خصوص، باید از مهندس کشاورزی مشاوره بگیرید؛ اما به‌طور کلی، این ارتفاع برای نهال میوه حدود 100 سانتی‌متر است.
3. ابزار باغبانی رونیکس را از کجا بخریم؟
برای خرید ابزار باغبانی و تمام محصولات رونیکس می‌توانید به ابزارفروشی‌های معتبر سراسر کشور مراجعه کنید. همچنین، جهت دریافت اطلاعات بیشتر در مورد محصول مورد نظر خود می‌توانید با شماره تلفن 0216497 تماس بگیرید تا کارشناسان شما را راهنمایی کنند.
