- دقیقه 7
- 2642
- 0
به قلم حامد ریوندی
13 دی 1396
سرامیک چیست
به طور کلی به هر ماده جامد که بخش عمده آن مواد غیر فلزی و غیر آلی باشد سرامیک گفته میشود. سرامیک از ترکیب خاک رس با ماسه و فلاسپار در دمای زیاد به دست می آید. سرامیک ها را می توان در دو گروه اصلی سرامیک سنتی و سرامیک مدرن دسته بندی نمود. سرامیک سنتی همان ترکیبات سیلیکاتی است که در صنعت ساختمان کاربرد دارد؛ در حالی که سرامیک مدرن از مواد سنتزی حاصل شده و در سایر صنایع استفاده میشود. دیرگدازی بالا، سختی زیاد، مقاومت در برابر خوردگی و استحکام در برابر فشار سرامیک را به گزینه ای ایده آل برای استفاده در ساختمان بدل می سازد.
تاریخچه سرامیک
بیشتر بخوانید: آشنایی با انواع میخ و کاربرد آنها | راهنمای کامل انواع میخ
کلمه سرامیک ریشه یونانی دارد و از کراموس به معنی سفال یا گل پخته، گرفته شده است. هر چند آغاز ساخت و استفاده از سرامیک را نمیتوان به طور دقیق مشخص نمود؛ بیشتر مورخان سرامیک به شکل سنتی آن را مربوط به 10000 سال قبل از میلاد میدانند. مصری ها اولین اقوامی بودند که از کاشی برای تزئین بنا در معماری کمک میگرفتند. آثار به جا مانده از یونانیان و رومیان نشان میدهد که از سرامیک در کف و سقف ساختمان ها استفاده میشده است. چینی ها با کمک رس سفید سرامیک مقاوم و سفید رنگی به نام چینی میساختند و بیزانس ها در اروپا با کاشی، شیشه و سنگ الگوهای موزائیکی زیبا خلق مینمودند. روش لعاب کاری از تمدن بابل و بین النهرین به ایران وارد شد و سال ها بعد تحت تاثیر کاشی های وارد شده از چین به شکل امروزی درآمد. سرامیک های ایرانی اولیه به شکل کاشی های لعابی پر رنگ از ترکیب اکسیدهای فلزی ساخته میشدند و برای تزئین محراب مساجد، دیوار حمام ها و ساخت حوض و آب نما به کار میرفتند. به مرور استفاده از سرامیک در کف سازی و نماسازی ساختمان ها رواج یافت و جزئی از تزئینات داخلی و خارجی ساختمان های امروزی گردید.
چه سرامیکی بخریم
کاشی های موجود در بازار قیمت های متفاوتی دارند؛ محصولات ایرانی بیشترین سهم از این بازار را در اختیار دارند و در کنار قیمت مناسب از کیفیت بالایی برخوردار هستند، سرامیک های چینی بی کیفیت ترین و ارزان ترین سرامیک بازار بوده و به علت پولیش خوردن براق و زیبا به نظر میرسند و در نهایت محصولات ایتالیایی و اسپانیایی که بالاترین قیمت را دارند و به علت بزرگ بودن ابعاد عملا برای بناهای خاص و لوکس بکار برده میشوند.
برای انتخاب کاشی و سرامیک علاوه بر طرح و رنگ و قیمت باید نکات مهم دیگری را نیز در نظر بگیرید. درجه کیفی، درجه سائیدگی، میزان جذب آب، ضریب اصطکاک و مقاومت در برابر یخ زدگی نکاتی است که هنگام خرید سرامیک و کاشی باید به آن توجه نمود. این عوامل به صورت کد بر روی بسته های محصول درج شده است.
درجه کیفی با عدد یک تا سه مشخص میشود. کاشی درجه یک و دو استحکام بالاتر داشته و برای کف مناسب هستند در حالی که محصول درجه سه برای استفاده در دیوار مناسب است.
درجه سائیدگی محصول میزان مقاومت آن در برابر سائیدگی و خراش را مشخص میکند؛ این درجه کیفی معمولا با عنوان PEI مشخص میشود. درجه سائیدگی I و II مناسب استفاده در دیوار است. درجه III و IV انتخاب مناسبی به عنوان سرامیک کف ساختمان های مسکونی هستند و کاشی و سرامیک با درجه سائیدگی V برای کف سازی فضاهای تجاری تولید میشوند.
میزان جذب آب با شاخص W.A مشخص میگردد. بر اساس میزان جذب آب کاشی ها را میتوان به چهار گروه غیر شیشه ای، نیمه شیشه ای، شیشه ای و غیر قابل نفوذ تقسیم نمود. کاشی غیر شیشه ای تنها در محیط های داخلی و کاملا خشک مناسب است و کاشی شیشه ای و غیر نفوذ برای فضاهای مرطوب مانند حمام و فضاهای بیرونی در معرض رطوبت مناسب هستند.
ضریب اصطکاک میزان مقاومت سرامیک در برابر سر خوردن را مشخص مینماید. این عدد با COF مشخص میشود. بهتر است این عدد را برای مصارف خانگی بیشتر از 50 و در مصارف تجاری بیشتر از 60 در نظر بگیرید. طبیعی است که برای حمام و سرویس های بهداشتی باید این عدد بالاتر باشد.
مقاومت در برابر یخ زدگی آخرین نکته ای است که باید به آن توجه نمایید. هنگام خرید سرامیک برای فضاهای بیرونی اهمیت این موضوع مشخص میشود؛ اگر سرامیک انتخابی در برابر سرما مقاومت کافی نداشته باشد در زمستان ترک میخورد و میشکند.
چگونه سرامیک کاری کنیم
پیش از شروع سرامیک کاری مهم ترین نکته اندازه فضایی است که قصد دارید با سرامیک بپوشانید. این اندازه ابعاد سرامیک و رنگ آن را مشخص میکند. در فضاهای کوچکتر بهتر است سرامیک های روشن به کار رود تا با انعکاس نور باعث شوند فضا بزرگتر به نظر برسد. همچنین در فضاهایی مثل آشپزخانه، سرویس بهداشتی و حمام که آب باید به سمت کف شور هدایت شود بهتر است ابعاد سرامیک طوری در نظر گرفته شود که ایجاد شیب دهی لازم دشوار نباشد. در سالن ها باید ابعاد سرامیک تا حد ممکن بزرگ در نظر گرفته شود تا بندکشی کمتری نیاز داشته باشد. معمولا ابعاد 40 در 40 و بالاتر برای سرامیک کف سالن ها استفاده میشود.
اگر سرامیک کف حمام و سرویس های بهداشتی را با سرامیک دیوار همرنگ انتخاب کنید، فضا بزرگتر به نظر خواهد آمد. میتوانید ابعاد سرامیک کف و دیوار را متفاوت در نظر بگیرید تا زیبایی بصری بیشتری تولید نماید. همچنین استفاده از حاشیه های متضاد به زیباتر شدن فضا کمک خواهد کرد. بهتر است رنگ های خنثی مانند سفید و کرم را به عنوان زمینه انتخاب نموده و از رنگ های شاد مثل سبز، آبی و یاسی کمک بگیرید تا محیط گرم تری ایجاد نمایید. سرامیک های رنگی برای دیوار آشپزخانه و به خصوص فاصله میان کابینت ها مناسب هستند.
یک چرخه مناسب رنگ برای هر فضا در نظر بگیرید. محیط های پر انرژی را با رنگ های گرم و فضاهای استراحت را با رنگ های ملایم تر بپوشانید. با ایجاد بافت و طرح میتوانید فضا را زیباتر کنید. مثلا سرامیک کف را در دو رنگ متضاد به صورت طرح دار کار کنید و یا در فضاهای بازتر از سرامیک رنگی به عنوان یک المان تزئینی کمک بگیرید.
چگونه سرامیک را برش دهیم
چیدمان مستقیم، قطری، آجری، شطرنجی، مدولار و چپ و راست از رایج ترین الگوهای چیدمان سرامیک هستند. برای اجرای طرح های پیچیده نیاز است که سرامیک بریده شود. برای برش سرامیک میتوان از اره مرطوب الماس و یا دستگاه سرامیک بر استفاده نمود. هنگام برش سرامیک استفاده از عینک ایمنی و دستکش محافظ را فراموش نکنید.
چگونه سرامیک را نصب کنیم
در نصب سرامیک باید کف سازی لازم صورت پذیرفته باشد. در بیشتر مواقع با یک لایه ملات کف را تراز مینمایند. پس از خشک شدن ملات ابتدا طرح مناسب را انتخاب مینمایند و سپس به صورت خشک سرامیک ها را روی سطح زمین میچینند. سرامیک ها علامت گذاری میشوند تا هنگام نصب مشخص باشند. با ملات و یا چسب مخصوص سطح را پوشانده و به کمک ابزار مخصوص روی آن شیار ایجاد مینمایند و سرامیک در محل خود قرار داده میشود. در نهایت 24 ساعت پس از نصب سرامیک باید به وسیله دوغاب شیارهای بین سرامیک را پوشاند.
چسب سرامیک چیست
بیشتر بخوانید: آموزش گام به گام نصب روشویی کابینتی به همراه تصویر
در گذشته از ملات ماسه و سیمان برای نصب سرامیک استفاده میشد. انباشت ماسه و سیمان لازم برای پروژه به فضای زیادی نیاز داشت و نصب سرامیک با ملات زمان بر بود. علاوه بر این ملات خیلی سریع خشک میشد که زیبایی خطوط نصب و مقاومت اتصال را کاهش میداد. چسب سرامیک یا چسب کاشی ترکیبی است که جایگزین ملات ماسه و سیمان در نصب سرامیک میشود. استفاده از چسب سرامیک آسان است، سرعت اجرای کار بالا است و کار نهایی از کیفیت بالاتری برخوردار خواهد بود. اتصال سرامیک با چسب مقدار کمتری مواد می خواهد، لایه چسب نازک تر از ملات ماسه و سیمان خواهد بود و در نهایت بار وارده به سازه کمتر خواهد شد. از معایب چسب سرامیک هزینه بیشتر مصالح و نیاز به زیر سازی مناسب را میتوان برشمرد.
چطور سرامیک را تمیز کنیم
نظافت منظم سرامیک و شستشوی دوره ای آن باعث افزایش دوام و حفظ زیبایی آن میشود. اگر از سرامیک به درستی نگهداری شود جلوه خود را حفظ نموده و برای مدت طولانی زیبایی بخش محیط خواهد بود. پیش از تمیز کردن سرامیک زباله ها را با جارو دستی و یا برقی جمع نمایید؛ بهتر است جارویی انتخاب نمایید که موهای نرم و ریز داشته باشد تا روی سرامیک خط و خش ایجاد نشود.
آب گرم بهترین مایع برای شستشوی سرامیک است؛ میتوانید از دستگاه بخارشو استفاده نمایید و یا سرامیک را به کمک اسفنج یا پارچه نم دار تمیز کنید. برخی افراد از شوینده های اسیدی و سفید کننده ها برای تمیز کردن سرامیک استفاده میکنند؛ این مواد به شیار بین سرامیک ها آسیب رسانده و موجب زرد شدن و از بین رفتن درزکشی سرامیک مشوند.
برای پاک کردن سرامیک اگر آب گرم به تنهایی موثر نبود از ترکیب مایع ظرفشویی و آب کمک بگیرید. آب گرم و مایع ظرفشویی را به نسبت مناسب ترکیب نموده و با دستمال حوله ای نرم لکه ها را پاک کنید. در نهایت با دستمال نمدار سطح سرامیک را پاک نمایید.
برای براق شدن سرامیک نیز میتوانید از جوش شیرین کمک بگیرید. ترکیب آب و جوش شیرین به عنوان مناسب ترین محلول برای براق کردن سرامیک شناخته میشود. مقداری جوش شیرین را در آب حل نموده و به کمک پارچه نرم روی سطح سرامیک بکشید تا خوب براق شود.
به نقل از سایت کاشی و سرامیک حافظ در مورد نصب و نگهداری سرامیک میتوان گفت:
“برای شستن کاشی و سرامیک، از مواد شوینده مخصوص و استاندارد استفاده کنید. از ریختن هرگونه مواد با غلظت اسیدی یا قلیایی بالا روی کاشی و سرامیک خودداری کنید. اگرچه این مواد به طور مستقیم روی ساختار و بافت این مصالح آسیب جدی وارد نمیکنند ولی ملات بندکشی بین کاشی یا سرامیک را دچار آسیب میکند.”