آموزش بهترین روش تیز کردن مته

تا به حال برای شما پیش آمده که متۀ دریلتان کند شود و نتیجه‌ای را که می‌خواهید از کارتان نگیرید؟ طبعاً هنگام کار با مته کند ناچار می‌شوید آن را در حین کار محکم‌تر فشار دهید و در نتیجه، ممکن است مته بشکند؛ از کارتان نتیجه مطلوب را نگیرید و یا حتی شکستن مته ممکن است منجر به آسیب به خود شما نیز بشود. در صورتی که استفاده از مته تیز، کار آسان و ایمن را برای شما تضمین می‌کند. پس اگر تجربه کار با مته کند را دارید و نمی‌دانید چطور باید این مشکل را برطرف کنید، وقت آن رسیده تا دست به کار شوید و روش تیز کردن مته را یاد بگیرید. در این مقاله از مجله رونیکس، با آموزش بهترین روش تیز کردن مته، راهنمای مرحله به مرحله تیز کردن مته را به شما توضیح می‌دهیم.

رونیکس را بخوانید.

بیشتر بخوانید: انواع مته و قسمت های مختلف آن

انواع روش تیز کردن مته

انواع روش‌ تیز کردن مته با توجه به نوع ابزاری که برای این کار در اختیار دارید یا می‌توانید تهیه کنید، متفاوت است. در واقع دستتان باز است که یکی از روش‌ها را متناسب با امکانات و شرایط خود انتخاب کنید. دستگاه‌هایی مانند مته تیزکن دستی یا مته تیزکن سردریلی و نیز مته تیزکن برقی برای انجام این کار طراحی و ساخته شده‌اند. افزون بر این، می‌توانید از دستگاه فرز و معمولا سنگ رومیزی برای تیز کردن مته استفاده کنید. هر روشی را که انتخاب کردید، با انجام دقیق کار نهایتا به نتیجه دلخواه خود می‌رسید. بخش زیر با بررسی انواع روش تیز کردن مته، راهنمایی برای انجام این کار خواهد بود.

بیشتر بخوانید: انواع مته و قلم رونیکس

آموزش تیز کردن مته با مته تیز کن سر دریلی

مته تیزکن سردریلی یا مته تیزکن دستی، نوعی گجت کوچک برای تیز کردن انواع مته چوب و فلز است. با استفاده از این گجت، زاویه درست و دقیق مته در حین تیزشدن حفظ می‌شود. این نوع مته تیزکن از یک مکانیزم مکانیکی بهره می‌برد. برای استفاده از این گجت، نیاز به یک دریل دارید که قادر به چرخاندن قسمت محرکه دستگاه باشد. در یک طرف مته تیزکن سردریلی، یک حفره دایره‌ای تعبیه شده که مکان ورود سه نظام به داخل دستگاه است. در انتهای این حفره، یک قسمت پلاستیکی یا تفلونی برای قرارگیری نوک سه نظام دریل در آن وجود دارد. پیچ موجود در ابتدای حفره، با اتصال به گلویی دریل، محکم به دستگاه قفل می‌شود.

بیشتر بخوانید: ویژگی‌ مته مناسب سوراخکاری استیل چیست؟

مته تیز کن دستی دارای ردیف‌های مجزا برای قرارگیری مته در سایزهای مختلف است. کافی است این نوع مته تیز کن را به دریل نصب کنید تا سنگ درون آن بچرخد و مته‌ کندشده را تیز کند. معمولا به همراه مته تیز کن سردریلی، آچار نیز ارائه می‌شود تا در مواقع لازم بتوانید سنگ درون آن را عوض کنید. 

برای تیزکردن مته با این دستگاه، در مرحله اول باید مته تیز کن را به سه نظام دریل متصل کنید. سپس دریل را روشن کرده و آن را روی دور کند قرار دهید. برای تیزکردن مته، سنگ موجود در مته تیزکن باید به سمت چپ بچرخد؛ یعنی باید حالت چپ‌گرد دریل را انتخاب کنید. اگر حالت راست‌گرد را انتخاب کنید، مته به جای تیزشدن، کندتر از قبل می‌شود. وقتی یک طرف سر مته تیز شد، آن را بیرون بکشید و ۱۸۰ درجه بچرخانید تا سمت دیگر نوک آن نیز تیز شود.

روش تیز کردن مته با مته تیزکن برقی 

مته تیزکن برقی شبیه مته تیز کن سردریلی یا دستی است؛ اما در آن یک موتور الکتریکی برای تامین نیرو محرکۀ لازم برای کار با ابزار تعبیه شده و دیگر نیازی نیست تا آن را برای چرخیدن به دریل وصل کنید. در این دستگاه و در این روش تیز کردن مته، یک عدد سنگ برای تیزکردن مته و کلیدی جهت تنظیم جهت چرخش سنگ چرخان درون آن تعبیه شده است. 

مته تیزکن رومیزی برقی در سایزهای مختلف و برای تیزکردن انواع مته ساخته می‌شوند. طول مته مورد استفاده در این نوع مته تیزکن محدودیتی ندارد و زاویه سر مته در این مته تیزکن قابل تنظیم است. 

راهنمای تیز کردن مته با سنگ رومیزی

اگر سنگ رومیزی یا چرخ سنباده در کارگاه خود دارید، می‌توانید از آن برای تیزکردن مته استفاده کنید. چرخ سنباده دارای دو نوع چرخ یا صفحه سنگ‌زنی در دو طرف آن است که یکی از آن‌ها درشت و دیگری ریز است. اگر مته‌ها خیلی کند شده باشند، کار را با صفحه درشت شروع کنید و بعداً از صفحه ریزتر استفاده کنید. 

اگر مته زیاد کند نشده باشد، کار را با صفحه نرم‌تر و دانه‌بندی ریزتر شروع کنید. کار را مرحله به مرحله انجام دهید:

• برای شروع کار از حتما عینک ایمنی استفاده کنید تا پرش براده‌های جداشده از مته در حین انجام کار به چشم‌های شما صدمه نزند. به هیچ وجه دستکش نپوشید؛ چون به صفحه گیر می‌کند و ممکن است دست شما را به سمت دستگاه فرز بکشد.
• استفاده از زاویه‌سنج، خط‌کش و کولیس را فراموش نکنید؛ چراکه باید در حین تیزکردن مته، زوایای لبه برش و نوک آن تنظیم باشد. 
• می‌توانید برای راحتی کار از یک جیگ دست‌ساز با چوب نیز استفاده کنید. ابتدا چرخ سنباده را روشن کنید. مته را طوری بگیرید که لبه برش آن با سنگ فرز تماس پیدا کند. 
• لازم است زاویه لبه برشی مته با امتداد نوک مته حدود ۵8 تا 60 درجه باشد؛ یعنی زاویه بین دو لبه برشی مته، به وسیله زاویه‌سنج، بین 118 تا 120 درجه تنظیم شود. پس از تنظیم این زاویه و تراش‌دادن مته، لازم است آن را با آب یخ خنک کنید؛ در غیر این صورت آنقدر داغ می‌شود که دیگر نمی‌توانید آن را در دست بگیرید. در ضمن، زودتر فرسوده می‌شود.
• برای لبه برشی دیگر مته نیز دقیقاً همین کار را انجام دهید. عدم توجه به تنظیم دقیق زاویه‌ها باعث می‌شود که مته در حین کار بشکند. 
• فاصله بین دو لبه برشی تا نوک مته را اندازه بگیرید. این دو فاصله باید دقیقا مثل همدیگر باشند. در غیر این صورت، سوراخی که مته حفر می‌کند، نسبت به قطر آن بزرگ‌تر می‌شود؛ برای اینکه فقط یکی از لبه‌های برشی مته با قطعه کار تماس پیدا می‌کند. 
• نهایتا با استفاده از کولیس، بررسی کنید که قطر مته با قطر اسمی آن برابر باشد. در صورتی که در طول تیز کردن مته، اندازه زوایه دو سمت مته اختلاف زیادی داشته باشد، آن را با سنگ رومیزی دوباره تنظیم کنید. نهایتا از سنباده دستی نرم استفاده کنید و نوک مته را بسایید تا براده‌ای روی آن باقی نماند.

آموزش تیز کردن مته، تضمین کار آسان و ایمن با ابزار

نگهداری درست از ابزار و متعلقات ابزار، درست به اندازه انتخاب و خرید آن‌ها مهم است. اگر به هر دو نکته توجه کنید، از کارهای فنی خود بهترین نتیجه را می‌گیرید. در این راهنمای تیز کردن مته در مجله رونیکس، با آموزش انواع روش تیز کردن مته، مرحله به مرحله تیز کردن مته را برای شما توضیح دادیم. امیدواریم با مطالعه این مطلب بتوانید خودتان مته‌های کند را به راحتی تیز کنید و نهایتا از کار با ابزار بهترین نتیجه را بگیرید. شما چه روش‌های دیگری را برای تیز کردن مته پیشنهاد می‌کنید؟ می‌توانید نظرات خود را با ما در همین صفحه به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول

آیا می‌توان از میله به عنوان جیگ برای تیز کردن مته استفاده کرد؟
بله؛ یک میله انتخاب کنید و زاویه قرارگیری آن را تقریبا در 59 درجه به سمت چپ خود تنظیم کنید. از این میله برای نگه‌داشتن مته استفاده کنید. وقتی مته با چرخ سنباده برخورد کرد، میله را بیشتر به سمت چپ و پایین خم کنید و پس آن را کمی در جهت عقربه‌های ساعت بچرخانید.

ست مته رونیکس را از کجا بخریم؟
برای خرید ست مته و تمام ابزارآلات، متعلقات ابزار و قطعات رونیکس می‌توانید به ابزارفروشی‌های معتبر سراسر کشور مراجعه کنید. 

خلاصه ای در مورد مته ها به نقل از سایت ابزار صنعت 24 به شرح زیر:

“دریل برقی سیمی یا بی سیم شما قدرت مورد نظر مته برای چرخش آن تامین می‌کند، اما این مته است که در واقع کار اصلی یعنی سوراخ کردن جسم مورد نظر را انجام می دهد. خواه این کار عبور از یک دیوار بتنی، فلز یا حتی عبور کردن از یک شیشه باشد.
برخی فروشگاها هستند که مته‌های مخصوص را به صورت جداگانه می‌فروشند، اما شما می‌توانید انواع مختلف مته ها را بصورت کیت یا مجموعه‌ خریداری کنید که دارای اندازه‌ها و برای اهداف مختلفی درست شده اند و به شما کمک میکند، طیف گسترده‌ای از پروژه‌های خود را درست کنید .
 هنگام انتخاب مته مورد نظر ، حتما پروژه خود در نظر بگیرید که چه نوع مته ای بدرد شما میخورد و به دنبال مجموعه ای باشید که شامل انواع مناسب و مختلف بیت ها باشد.
توجه داشته باشید که هنگام انتخاب مجموعه ای از مته ها، باید اندازه چاک مته خود را بدانید. این گیره در جلوی مته است که مته را محکم می کند.”