مقایسه آچار آلن و ستاره ای؛ بررسی تفاوت‌های اصلی

پیچ‌های آلن و ستاره‌ای به دلیل کاربردهای خاص خود با سایر انواع پیچ مانند پیچ‌های سرشکاف‌دار، فیلیپس و … متفاوت هستند. برای بازکردن و بستن پیچ‌های آلن و پیچ‌های ستاره‌ای از آچار آلن و آچار ستاره‌ای استفاده می‌شود؛ اما تفاوت این دو آچار در چیست؟ در این مقاله از مجله رونیکس، تفاوت‌های آچار آلن و ستاره‌ای را بیان می‌کنیم.

رونیکس را بخوانید.

پیچ آلن و پیچ ستاره‌ای، از تاریخچه تا کاربرد

قبل از مقایسه آچار آلن و ستاره ای، بهتر است با ویژگی‌های پیچ آلن و ستاره‌ای آشنا شوید.

جالب است بدانید که پیچ آلن در سال 1936 در کشور آلمان تولید شد؛ اما فاقد استانداردهای گل‌پیچ، طول رزوه و طول غیر رزوه بود. نهایتاً پس از سال‌ها تحقیق و بررسی، پیچ آلن در سال 1960 تحت استانداردهای بین‌المللی تولید شد. طراحی شش‌ضلعی سرپیچ آلن باعث می‌شود تا نیروی گشتاور بیشتری در سطح توزیع شود و در نتیجه، استحکام اتصال بین پیچ و قطعات افزایش می‌یابد. امروزه از انواع پیچ‌های آلن به دلیل استقامت و استحکام فوق‌العاده بالا، در صنعت ساختمان‌سازی، راه‌سازی، خودروسازی، اتصال سازه‌های فلزی و … استفاده می‌شود.

شرکت تکسترون (Textron) برای اولین بار در سال ۱۹۶۷، پیچ‎های ستاره‌ای را با برند کمکار (Camcar) تولید کرد. پیچ ستاره ای با توسعه طرح اولیه پیچ آلن تولید شد و گل‌پیچ آن به شکل ستاره بود. امروزه این پیچ‌ها کاربردهای گسترده‌ای دارند. از لوازم الکترونیکی و قطعات کامپیوتر و لپ‌تاپ تا موتورسیکلت و دوچرخه، برای اتصال قطعات مختلف از انواع پیچ ستاره‌ای استفاده می‌شود.

آلن ست 9 عددی ستاره ای الوان بلند RH 2043آلن شش‌گوش رونیکس

انواع و کاربردهای آچار آلن

آچار آلن (Allen wrench یا Hex key) در انواع مختلفی طراحی و تولید می‌شود. متداول‌ترین نوع آن نیز آچار آلن L شکل است. ضلع کوچک‌تر این آچار برای ایجاد گشتاور بیشتر و ضلع بلندتر آن برای بازکردن و بستن پیچ‌های با قابلیت دسترسی محدود مورد استفاده قرار می‌گیرد.

البته آچار آلن یا آچار شش‌گوش، در انواع آچار آلن سه‌طرفه، آچار آلن T شکل و آچار آلن P شکل، آچار آلن با سری گرد، آچار آلن مغناطیسی، آچار آلن چاقویی و … نیز تولید می‌شود. انواع آچار آلن از لحاظ سایز و تعداد اضلاع سری نیز متفاوت هستند.

مدل‌های باکیفیت و متنوع آچار آلن رونیکس با سایزهای متفاوت، به صورت تکی و ست، مطابق با معتبرترین استانداردهای جهانی تولید می‌شوند تا پاسخگوی نیازهای کاربران باشند.

انواع آچار آلن کاربردهای مختلفی دارند. صنعت چوب و مبلمان، صنعت خودروسازی، هوافضا، تعمیر دوچرخه، موتور سیکلت و تعمیرات دقیق لوازم الکترونیکی تنها مثال‌هایی از کاربرد انواع آچار آلن هستند.  

آشنایی با انواع مختلف آچار | هر آچار کجا کاربرد دارد؟

انواع و کاربردهای آچار ستاره‌ای

با تولید پیچ ستاره‌ای، طراحی آچار ستاره‌ای (Torx Key یا Star Key) با الگوگرفتن از آچار آلن توسعه یافت.

طراحی آچارهای ستاره‌ای به گونه‌ای است که به جای شش ضلع، شش لبه یا شش پر دارند. البته بعضی از برندها نیز آلن‌های ستاره‌ای 10 یا 12 پره را نیز تولید می‌کنند؛ اما آچار ستاره‌ای یا TORX، پتنتی است که با شش لبه یا پره ثبت شده است. در طی سال‌های مختلف، طراحی آچار ستاره‌ای به روز شده و شکل پره‌های آن تغییر کرده است. به‌عنوان مثال، ابتدا لبه یا نوک پره‌ها تیز بود؛ اما بعدها برای افزایش گیرایی آچار، شکل لبه‌ها به صورت پخ تغییر یافت.

آچار ستاره‌ای سوراخ‌دار، نوعی آچار خاص است که به‌طور اختصاصی برای شل‌کردن و سفت‌کردن پیچ‌های ستاره‌ای پین‌دار طراحی شده است. به این آچارها، آچار ستاره‌ای امنیتی هم می‌گویند؛ چراکه کمتر در مصارف عمومی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

مدل‌های مختلف آچار ستاره‌ای، در دو نوع اصلی T و E تولید می‌شوند. به‌طور کلی، آلن‌های ستاره‌ای نوع T، حالت پیچ‌گوشتی دارند و داخل سری پیچ‌های ستاره‌ای قرار می‌گیرند. آچارهای ستاره‌ای نوع E یا بکس‌های ستاره‌ای نیز ابزارهای تخصصی برای بازکردن و بستن مهره‌های ستاره‌ای یا شش‌پر هستند.

آچارهای ستاره‌ای نوع T، از T1 تا T100 و آچارهای ستاره‌ای E، از E2 تا E24 تولید می‌شوند و الزاماً نمی‌توان این دو نوع آچار را معادل همدیگر در نظر گرفت. برای مثال، سایز، فاصله لبه تا لبه و حداکثر محدوده گشتاور آچار ستاره‌ای E2 با آچار ستاره‌ای T5 متناظر است. ویژگی‌های انواع آچار ستاره‌ای در جدول زیر مشخص شده است.

E~T	فاصله لبه تا لبه		محدوده گشتاور		سایز
	اینچ (in)	میلی‌متر (mm)	پوندفوت (lb·ft)	نیوتن‌متر (N.m)
	0,035	0,90	0,015-0,022	0,02-0,03	T1
	0,039	1,00	0,052-0,066	0,07-0,09	T2
	0,047	1,20	0,10-0,13	0,14-0,18	T3
	0,053	1,35	0,16-0,21	0,22-0,28	T4
E2	0,059	1,50	0,32-0,38	0,43-0,51	T5
	0,069	1,75	0,55-0,66	0,55-0,66	T6
	0,083	2,10	1,0-1,3	1,0-1,3	T7
	0,094	2,40	1,6-1,9	1,6-1,9	T8
	0,102	2,60	2,1-2,5	2,8-3,4	T9
	0,110	2,80	2,7-3,3	3,7-4,5	T10
	0,132	3,35	4,7-5,7	6,4-7,7	T15
E4	0,156	3,95	7,7-9,4	10,5-12,7	T20
E5	0,177	4,50	11,7-14,0	15,9-19	T25
	0,201	5,10	16,6-19,8	22,5-26,9	T27
E6	0,220	5,60	22,9-27,6	31,1-37,4	T30
E7	0,232	5,90			T35
E8	0,266	6,75	39,9-48,0	54,1-65,1	T40
	0,312	7,93	63,4-76,1	86-103,2	T45
E10	0,352	8,95	97-117	132-158	T50
E12	0,447	11,35	161-189	218-256	T55
E16	0,530	13,45	280-328	379-445	T60
E18	0,618	15,70	460-520	630-700	T70
E20	0,699	17,75	696-773	943-1048	T80
	0,795	20,20	984-1094	1334-1483	T90
E24	0,882	22,40	1359-1511	1843-2048	T100

مقایسه آچار آلن و ستاره ای

حالا نوبت به بررسی تفاوت کاربرد آچار آلن و ستاره ای می‌رسد. اولین تفاوت، مربوط به شکل ظاهری این دو آچار است. مقطع آچار ستاره‌ای به جای شش‌ضلعی به شکل یک ستاره شش‌پر است. این تفاوت در شکل مقطع باعث می‌شود تا بین آچار و پیچ ستاره‌ای درگیری بیشتری ایجاد شود و با تولید گشتاور بیشتر، پیچ راحت‌تر باز یا بسته شود.

آچار ستاره‌ای به خاطر شکل و ساختار خاص خود، بیشتر در صنایع الکترونیکی با کاربردهای حساس، برای اتصال قطعات ظریف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بهترین مارک آچار آلن کدام است؟ | ۵ عدد از بهترین آچار آلن های بازار ایران

علاوه‌بر این، نوعی آلن ستاره‌ای سوراخ‌دار نیز مخصوص پیچ‌های ستاره‌ای پین‌دار تولید می‌شود که موارد استفاده محدودی دارد. به‌عنوان مثال، برای بازکردن پیچ شیر گاز پکیج‌های دیواری از این نوع آچار استفاده می‌شود.

در واقع می‌توان چنین نتیجه گرفت که هنگام مقایسه آچار آلن و ستاره ای، در وهله اول می‌توان از روی شکل ظاهری این دو آچار، آن‌ها را به راحتی از همدیگر تشخیص داد.

سخن آخر

در این مقاله از مجله رونیکس، ضمن بررسی آچار آلن و آچار ستاره ای و کاربردهای هر کدام، این دو نوع آچار را با همدیگر مقایسه کردیم. به نظر شما تفاوت آچار آلن و ستاره ای در چیست؟

می‌توانید نظرات خود را با ما از طریق کامنت در همین صفحه به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول

مهم‌ترین تفاوت آچار آلن و آچار ستاره ای یا آچار خورشیدی در چیست؟
نوک آچار آلن شش‌گوش است و نوک آچار ستاره ای یا خورشیدی به شکل ستاره چند پر

آچار ستاره‌ای سایز T30 چه کاربردی دارد؟
از این نوع آچار برای کاربردهای صنعتی نظیر تعمیر جرثقیل، لوکوموتیو، سازه‌های فلزی و … کاربرد دارد.

مدل‌های مختلف آچار آلن و آچار ستاره ای رونیکس را از کجا خریداری کنیم؟
می‌توانید با مراجعه به ابزارفروشی‌های معتبر سراسر کشور، این آچارها و کلیه ابزارآلات رونیکس را خریداری کنید.