مراحل اجرای سقف عرشه فولادی؛ از نصب ورق تا بتن ریزی

سقف عرشه فولادی چیست؟ نقش و جزییات آن در سازه‌ها چگونه است؟ در سال‌های اخیر استفاده از عرشه فولادی میان سازندگان ساختمان محبوبیت فراوانی پیدا کرده‌است و یکی از روش‌های نوین در صنعت ساختمان است که در این نوشتار از مجله رونیکس صفر تا صد اجرای آن را بررسی می‌کنیم.

سقف عرشه فولادی چیست؟

«عرشه فولای» سازه فلزی موجداری است که برای ساخت سقف یا کف ساختمان از آن استفاده می‌شود. نام‌های متفاوتی برای عرشه فولادی به کار می‌رود. این سازه با نام‌هایی مانند عرشه فلزی، عرشه کفی و عرشه کیو شناخته می‌شود که از این میان عرشه فولادی و عرشه کفی، رایج‌ترین نام‌ها برای اشاره به این نوع سازه هستند.

سقف عرشه فولادی عموما روی تیر آهن و اسکلت فلزی سوار می‌شود و سکوی مستحکمی جهت استفاده از مواد مختلف برای سقف مانند بتن سبک یا معمولی، عایق‌ها و عضوهای ضد آب فراهم می‌کند.

جزئیات اجرای سقف عرشه فولادی

سقف عرشه فولادی با توجه به استحکام و وزن کم در سال‌های اخیر به عنوان مهمترین گزینه برای سازندگان ساختمان‌های شهری مطرح بوده‌است. برای ساخت سقف عرشه فولادی به صورت کلی از چهار نوع مصالح استفاده می‌شود:

1. ورق فولادی به عنوان عرشه
2. برش گیر 
3. آرماتور  
4. بتن

در ادامه این نوشتار به بررسی نحوه اجرا و مراحل ساخت سقف عرشه فولای خواهیم پرداخت:

نحوه اجرای سقف عرشه فولادی

برای اجرای سقف عرشه فولادی به ترتیب زیر عمل می‌کنیم:

· نورد سرد ورق‌های گالوانیزه فولادی

ابتدا ورق‌های گالوانیزه فولادی را با نورد سرد و مطابق با نقشه سازه، به شکل پروفیل فولادی دلخواه تولید می‌کنیم.

بیشتر بخوانید:کارواش رونیکس

بیشتر بخوانید:
رونیکس تولیدکننده انواع “مینی فرز شارژی” است؛ ابزاری ایده‌آل برای برش و ساب‌زدن انواع آهن.

· انتقال ورق های فولادی به محل پروژه

بعد از انتقال ورق‌های فولادی به محل پروژه، فرایند بارگیری روی اسکلت آغاز می‌شود. این ورق‌ها وزن بسیار کمی دارند و به راحتی توسط نیروی انسانی به محل نصب انتقال پیدا می‌کنند. اما اگر تعداد طبقات زیاد باشد، برای صرفه‌جویی در وقت و هزینه، ورق‌های هر طبقه را بسته‌بندی و توسط جرثقیل انتقال می‌دهند. پس از آن، عرشه‌های طبقات بالاتر، باید با دقت و به درستی و با دقت توسط کابل‌های فلزی و زنجیرهای آویز مهار شوند. کلیه قطعات، باید طوری قرار بگیرند که به سازه اصلی اضافه باری وارد نشود.همچنین به نقل از سایت آهنک:

“از مهم‌ترین مصالح این سقف فولادی، ورق فولادی گالوانیزه است که به روش نورد سرد تولید و با دستگاه‌های مخصوص فرم داده می‌شود. در سطح این ورق از فلز روی به عنوان پوشش گالوانیزه استفاده می‌شود که باید گالوانیزاسیون در هر دو سطح ورق به طور کامل انجام شود.
ضخامت روی معمولا بین 0.8 تا 1.2 میلی‌متر است. سطح ورق فولادی دارای برجستگی‌هایی است تا بین بتن و ورق پیوستگی کافی ایجاد شود. این برجستگی‌ها به دو شکل دیده می‌شوند:

1. ذوزنقه‌ای
2. موج‌دار“

· ورق های فولادی؛ چگونگی اجرا در سقف عرشه فولادی

پیش از اتصال دائمی، ورق‌های فولادی باید روی تکیه‌گاه‌ها و در محل مناسب قرار بگیرند. این ورق‌ها باید قبل از اتصال دائمی در موقعیت موردنظر با دقت تنظیم شوند. همچنین اگر طول دهانه تیر ریزی از 4 متر بیشتر بود، برای اجرای سقف عرشه فولادی، باید از تیر فرعی بدون شمع‌بندی هم استفاده کرد.

بیشتر بخوانید:
رونیکس تولیدکننده انواع «چکش» است. برای مشاهده انواع این ابزار کلیک کنید.

· ثابت کردن ورق های فولادی به سازه

برای فیکس کردن ورق‌های فولادی به سازه، در زمان نصب ورق‌های فولادی به‌کمک میخکوب، آن‌ها را با میخ و بست به سازه محکم می‌کنیم.

· نصب گل میخ (برش‌گیر)

برای اتصال مکان‌هایی که عرشه فولادی بر روی تیرها قرار گرفته، باید از برش‌گیر یا گل میخ استفاده کرد. برش‌گیر را با دستگاه جوش به تیرهای سازه‌ای جوش می‌دهند. بهتر است برای جلوگیری از صدمه به ورق‌ها به‌دلیل پاشش جوش، از یک حلقه سرامیکی قبل از جوشکاری استفاده شود.

بیشتر بخوانید:فرز مینیاتوری چیست؟

· آرماتور بندی؛ مهم‌ترین مرحله اجرای سقف عرشه فولادی

پس از نصب گل میخ نوبت به قرار دادن آرماتورها و میلگردهای حرارتی روی عرشه فولادی براساس نقشه‌های اجرایی است. برای این کار، انبر آرماتور بندی رونیکس ابزاری ایده‌آل برای شما است.

· بتن ریزی؛ آخرین گام برای استحکام بیشتر

در پایان نوبت به بتن‌ریزی روی عرشه فولادی مطابق ضخامت ذکر شده در نقشه‌ها است. بتن‌ریزی در اینجا مانند یک قالب عمل می‌کند و سطح بتن نهایی را صاف می‌کند.

بیشتر بخوانید: ابزار یراق و انواع آن

بتن ماده متراکمی است و برای تخریب آن نیاز به ابزار مناسب دارید. برای آشنایی با ابزار مناسب تخریب، بتن کن کلیک کنید.

نکات اجرای سقف عرشه فولادی

سقف عرشه فولادی گزینه مطلوبی برای ساختمان‌هایی است که در چهارچوب آن از تیرآهن استفاده شده باشد. از جمله مزیت‌هایی که باعث محبوبیت سقف‌های عرشه فولادی شده است، می‌توان به اجرای سریع و آسان، هزینه نسبتاً پایین، مقاومت بالا و وزن کم آن اشاره کرد.

در بخش‌ قبلی درباره روش اجرای سقف عرشه فولادی صحبت کردیم؛ اما این اجرا زمانی کاربردی‌تر می‌شود که نکات زیر را نیز رعایت کنید:

1.    انتخاب ورق مناسب

در روش اجرای سقف عرشه فولادی از ورقه‌هایی با هسته و پوشش فلزی استفاده می‌شود. هسته این ورقه‌ها باید قابلیت فرم‌پذیری داشته باشند. پوشش فلزی ورقه‌ها نیز باید نسبت به رطوبت و شرایط جوی عایق‌ باشد. معمولاً جنس پوشش ورقه‌ها از فلز روی است که باید با ضخامت مناسب سطوح بالا و پایین ورقه‌ها را پوشش دهد. ورقه‌های انتخابی مهم‌ترین نقش را در کیفیت اجرای سقف‌های عرشه فولادی دارند. به همین خاطر در انتخاب ورقه‌ها باید به کیفیت ساخت و مقاومت آن‌ها در برابر رطوبت و تحمل وزن دقت داشت.

2.     ابعاد ورقه‌های عرشه فولادی

ورقه‌های عرشه فولادی در ابعاد مختلفی تولید می‌شوند. ابعاد استاندارد برای این ورقه‌ها عرض‌ 1.25 متری و ضخامت 1.5 تا 0.8 میلی‌متری است. انتخاب ورقه‌هایی با عرض و طول بیشتر یا ضخامت‌های متفاوت ممکن است شما را در اجرای سقف‌های عرشه فولادی با مشکل روبرو کند.

3.    در نظر گرفتن نکات ایمنی

نکته بعدی اینکه در اجرای سقف عرشه فولادی باید حواستان به نکات ایمنی، مثل مقاومت در برابر آتش‌سوزی هم باشد؛ به‌خصوص اگر قصد استفاده از ورقه‌های عرشه فولادی رنگ‌شده داشته باشید. اگر ورقه‌های انتخابی در برابر آتش‌سوزی مقاوم نیستند، باید روی سطح آن‌ها از لایه‌های محافظ آتش استفاده کنید.

4.    اهمیت بارگیری و انتقال

نکته‌ای که کمتر به آن توجه می‌شود، بحث بارگیری و انتقال ورقه‌های سقف عرشه فولادی است. این مراحل باید با دقت کامل انجام شود. وارد شدن صدمه به ورقه‌های سقف می‌تواند روی کیفیت و کارایی آن اثر بگذارد.

5.    اهمیت گل میخ

در انتخاب گل میخ‌هایی که برای اتصال ورقه‌های سقف عرشه فولادی استفاده می‌شود هم باید دقت بالایی داشته باشید. گل میخ در روش اجرای سقف عرشه فولادی، نقش ابزار اتصال را دارد. نکته مهم اینکه طول گل میخ‌های انتخابی باید از ضخامت ورقه‌های سقف بیشتر باشد. البته این طول نباید از ارتفاع کل سقف (ضخامت ورقه‌ها + پوشش بتن) فراتر برود.

6.    سرعت‌بخشی به کار

اگر در اجرای پروژه بحث زمان‌بندی برایتان اهمیت دارد، می‌توانید برای مرحله آرماتوربندی از مش‌های آماده کمک بگیرید. همچنین در اجرای بتن‌ریزی هم می‌توان از بتن الیافی استفاده کرد. در این صورت امکان حذف مرحله آرماتوربندی نیز وجود دارد.

مواردی که گفتیم، مهم‌ترین نکات اجرای سقف عرشه فولادی بود. البته در هنگام اجرا، می‌توان روی جزئیات دیگری هم تمرکز کرد. اگر اجرای سقف‌های عرشه فولادی را به متخصصان این کار واگذار کنید، خیالتان از کیفیت کار هم راحت‌تر خواهد بود.

مزایای اجرای عرشه فولادی چیست؟

از جمله مزایای روش اجرای سقف عرشه فولادی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سرعت بالا در اجرای پروژه
• حمل‌ونقل آسان ورقه‌های عرشه فولادی
• عدم نیاز به شمع‌بندی در سقف‌های عرشه فولادی
• امکان اجرای همزمان چند سقف
• حذف مرحله قالب‌بندی برای بتن‌ریزی سقف (ورقه‌های گالوانیزه عرشه فولادی خودشان مانند قالب‌ سقف عمل می‌کنند.)
• ایمنی بالای سقف‌های عرشه فولادی
• هزینه پایین اجرای سقف‌های ساختمانی
• کاهش ضخامت سقف
• نیاز به بتن کمتر و صرفه‌جویی در هزینه‌ها
• وزن پایین ورقه‌های گالوانیزه و سقف‌های عرشه فولادی
• یکپارچی و زیبایی سقف‌های عرشه فولادی
• امکان اجرا در تمامی شرایط آب و هوایی
• امکان استفاده برای پروژه‌های مختلف
• عایق حرارت و صدا
• طول عمر بالای سقف‌های عرشه فولادی
• ساده‌سازی فرایند نصب تأسیسات و کابل‌کشی ساختمان

عرشه فولادی؛ ترکیبی برنده از فلز و بتن

با توجه به مطالبی که در این نوشتار ارائه شد باید گفت که انتخاب عرشه فولادی اگر به شیوه‌ای اصولی و محاسباتی انجام گیرد، می‌تواند هم در بحث اقتصادی و هم در بخش مدیریت زمان پروژه تاثیر مثبتی داشته باشد.

با توجه به نکاتی که به آن اشاره شد روش عرشه فولادی یکی از بهترین روش‌ها در بحث اجرای اسکلت در سازه‌های فلزی است، ذکر این مورد لازم است که جنس مصالح به کار رفته در این روش در استحکام هر چه بیشتر سازه‌هایی از این دست نقش تعیین کننده‌ای دارد. عرشه فولادی سازه‌ای مستحکم است که برای دوام بیشتر از ترکیب آن با بتن استفاده می شود و همین امر موجب شده است تا علاوه بر سبک بودن، دوام و طول عمر بیشتری را داشته باشد.

سوالات متداول

آیا انتخاب ورقه‌های گالوانیزه باعث سنگینی سقف‌های عرشه فولادی نمی‌شود؟

خیر. ورقه‌هایی که برای سقف‌های عرشه فولادی استفاده می‌شوند، دارای ضخامت و ابعاد استانداردی هستند. این مسئله باعث شده تا وزن سازه‌ها مطابق با استانداردهای لازم باشد.

مهم‌ترین اجزای سقف‌های عرشه فولادی چیست؟

از جمله اجزای اصلی سقف‌های عرشه فولادی می‌توان به ورقه‌های فولادی، گل میخ‌ها، آرماتور و بتن اشاره کرد.

انواع سقف‌های عرشه فولادی چیست؟

ساخت سقف‌های عرشه فولادی در دو نوع مرکب و معمولی انجام می‌گیرد. سقف‌های مرکب دارای پیچیدگی‌های بیشتری هستند و در چند نوع مختلف اجرا می‌شوند. سقف‌های عرشه فولادی مرکب به‌واسطه مقاومت بیشتری که دارند، انتخاب‌های رایج‌تری هستند.