میکرومتر (Micrometer) چیست؟ | بررسی ۵ کاربرد اصلی میکرومتر

میکرومتر چیست

به قلم محمدجواد تاج الدین

18 تیر 1403

میکرومتر ابزاری دقیق برای اندازه‌گیری ابعاد مختلف اجسام است که با نام‌ ریزسنج نیز شناخته می‌شود. این ابزار کاربردهای گسترده‌ای در صنایع مختلف از جمله مکانیک، ماشین‌سازی، تولید، کنترل کیفیت و آزمایشگاه‌ها دارد. در این مقاله قرار است به سوال میکرومتر چیست، پاسخ داده و انواع میکرومتر را معرفی ‌کنیم.

رونیکس را بخوانید.

Micrometer چیست؟

ابزار مختلفی در فعالیت‌های صنعتی و کارگاهی برای اندازه‌گیری اجسام مورد استفاده قرار می‌گیرند. دقت بالای میکرومتر دلیل اصلی استفاده از این ابزار است، به طوری که به راحتی می‌توانید میکرومترهایی با دقت 0.01 تا 0.001 میلی‌متر را از بازار تهیه کنید.

میکرومتر از چه اجزایی تشکیل شده است؟

ساختار میکرومتر شباهت بسیاری به کولیس دارد. از جمله اجزای میکرومتر عبارت است از:

فک ثابت

این فک به بدنه میکرومتر متصل است و حرکت نمی‌کند.

فک متحرک

 این فک توسط پیچ جغجغه‌ای به سمت جلو و عقب حرکت می‌کند.

استوانه مدرج یا همان خط‌کش میکرومتر

 این استوانه روی بدنه میکرومتر قرار دارد و به میلی‌متر و دهم میلی‌متر مدرج شده است.

Micrometer چیست

پوسته مدرج یا ورنیه میکرومتر

 این پوسته روی استوانه مدرج قرار دارد و به صدم میلی‌متر مدرج شده است.

بیشتر بخوانید: معرفی هیت سینک | هیت سینک چیست و چه کاربردی دارد؟

انواع میکرومتر چیست؟

میکرومترها بر اساس نوع کارایی و ساختار به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. از میکرومتر برای اندازه‌گیری قطر داخلی، خارجی، ضخامت قطعه کار و … استفاده می‌شود. انواع میکرومتر عبارت اند از:

میکرومتر خارجی

میکرومتر خارجی ابزاری برای اندازه‌گیری دقیق قطر خارجی اشیاء است. این رایج‌ترین نوع میکرومتر است و در طیف گسترده‌ای از کاربردها از جمله ماشین‌کاری، مکانیک و تولید صنعتی استفاده می‌شود.

میکرومتر داخلی

از انواع دیگر میکرومتر، می‌توان به میکرومتر داخلی اشاره کرد؛ ابزاری دقیق برای اندازه‌گیری قطر داخلی اشیاء مانند سوراخ‌ها و حفره‌ها.

میکرومتر عمق

با استفاده از میکرومتر می‌توان عمق قطعات را نیز محاسبه کرد. این میکرومترها دارای یک پیچ هستند که با چرخاندن آن، میله اندازه‌گیری داخل حفره پیشروی می‌کند. با رسیدن به انتهای حفره، میکرومتر می‌تواند میزان عمق را محاسبه کند.

کاربرد میکرومتر چیست

میکرومتر ورق

میکرومتر ورق ابزاری دقیق برای اندازه‌گیری ضخامت ورق‌ها و صفحات فلزی، پلاستیکی و کاغذی است. این نوع میکرومتر در طیف گسترده‌ای از کاربردها، از جمله صنایع چاپ و بسته‌بندی، تولید ورق‌های فولادی، تولید ورق‌های فلزات رنگین و صنایع پلاستیک استفاده می‌شود.

میکرومتر دیجیتالی

میکرومتر دیجیتالی یک ابزار اندازه‌گیری دقیق است که برای اندازه‌گیری ضخامت، قطر یا ابعاد قطعات با استفاده از یک نمایشگر دیجیتال به جای یک مقیاس آنالوگ سنتی طراحی شده است. این ابزار دیجیتالی به کاربر اجازه می‌دهد تا اندازه‌گیری‌ها را با دقت بالا، معمولاً تا هزارم میلی‌متر (میکرومتر) و گاهی اوقات حتی دقیق‌تر، به دست آورد. استفاده از میکرومتر دیجیتالی در مقایسه با نسخه‌های غیر دیجیتالی، اغلب ساده‌تر و سریع‌تر است و خطای خواندن را به حداقل می‌رساند.

بیشتر بخوانید: برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با ابزار اندازه‌گیری رونیکس کلیک کنید.

انواع میکرومتر

کاربرد میکرومتر چیست؟

بعد از شناخت انواع میکرومتر و همچنین آشنایی با اجزای تشکیل‌دهنده این ابزار، بهتر است با 5 کاربرد اصلی آن آشنا شوید.


اندازه‌گیری قطعات مکانیکی

 میکرومتر برای اندازه‌گیری دقیق قطر خارجی، قطر داخلی و طول قطعات مکانیکی کوچک مانند پیچ‌ها، مهره‌ها، سیم‌ها و میله‌ها استفاده می‌شود. این امر به تولید قطعات با تلرانس‌های دقیق کمک می‌کند.

کنترل کیفیت در تولید

 در صنایعی مانند خودروسازی، هوافضا و الکترونیک، میکرومترها برای اطمینان از اینکه قطعات تولیدی در محدوده‌های اندازه مورد نظر قرار دارند، به کار می‌روند. این اندازه‌گیری‌ها برای حفظ کیفیت و عملکرد محصولات نهایی ضروری هستند.

بیشتر بخوانید: آموزش عیب یابی و تعمیر سمعک به زبان ساده

تعمیر و نگهداری ماشین‌آلات

میکرومترها می‌توانند برای اندازه‌گیری سایش قطعات ماشین‌آلات مانند یاتاقان‌ها، محورها و دیگر اجزاء متحرک استفاده شوند. این اطلاعات به تکنسین‌ها کمک می‌کند تا درک بهتری از زمان لازم برای تعویض یا تعمیر قطعات داشته باشند.

آزمایشگاه‌های تحقیقاتی و توسعه

 میکرومترها در آزمایشگاه‌ها برای انجام اندازه‌گیری‌های دقیق در طراحی و تست مواد جدید یا نمونه‌های تحقیقاتی استفاده می‌شوند. این اندازه‌گیری‌ها می‌توانند شامل ضخامت ورق‌های آهن، قطر سیم‌ها یا ابعاد نمونه‌های پلیمری باشند.

ساخت و ساز

در صنعت ساخت و ساز، میکرومترها گاهی برای اندازه‌گیری ضخامت مواد پوششی مانند رنگ یا روکش‌های محافظ استفاده می‌شوند. این کار به اطمینان از دوام و کیفیت پوشش کمک می‌کند.

سوالات متداول

تفاوت میکرومتر و کولیس چیست؟
این دو ابزار در ساختار و عملکرد شباهت بسیاری به یکدیگر دارند. اما تفاوت بزرگ میکرومتر و کولیس در دقت اندازه‌گیری این دو ابزار است. دقت اندازه‌گیری در میکرومتر تا 0.001 میلی‌متر است.
میکرومتر چه انواعی دارد؟
میکرومتر بر اساس نوع کارکرد و همچنین تکنولوژی ساخت به انواع مختلفی از جمله میکرومتر داخلی، خارجی، عمق، ورق، دیجیتالی و … تقسیم می‌شود. میکرومتر‌ها به طور معمول از فک ثابت، فک متحرک، استوانه مندرج، پوسته مندرج، نمایشگر و … تشکیل شده است.
رونیکس چه نوع ابزار اندازه‌گیری را تولید می‌کند؟
رونیکس بر اساس نیاز بازار و همچنین مصرف‌کنندگان سازنده انواع ابزار اندازه‌گیری از جمله متر دستی، متر لیزری، کولیس، تراز بنایی و … است.

3 پاسخ به “میکرومتر (Micrometer) چیست؟ | بررسی ۵ کاربرد اصلی میکرومتر”

  1. کربلایی گفت:

    من احساس میکنم که میکرومترم تنظیم نیست کامل نمی دونم چرا ولی دوتا میکرومتر از دوتا برند مختلف الان دفتره با جفتش داریم یه قطعه یکسان رو اندازه میگیریم که اندازشو میدونیم بعد میکرو متر من در حد 10 درصد داره خطا میده که خب عدد کمی نیست واقعا بعد این چند مدت پیش یه بار از دست من افتاد شاید برای همین مورده نمیدونم باز

  2. سلامی گفت:

    من قبلا با میکرو متر هم تو آزمایشگاه دبیرستان هم تو آزمایشگاه های دانشگاه کار کردم می خواستم بدونم که تو صنعت هم دقیقا لازمه که همینقدر دقیق باشه یا نه منظورم اینه یه وقت هست که ما داریم کار آزمایشگاهی میکنیم و لازمه که همه چی دقیق باشه یه وقته که نه میشه یه مقدار خطا باشه مشکلی پیش نمیاد

    • رونیکس گفت:

      سلام همراه گرامی. با تشکر از کامنت شما. بله. مثلا در تولید قطعات باید اندازه‌ها و ابعاد دقیق باشند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مقالات مرتبط

عضویت در خبرنامه :

برای عضویت در خبرنامه و اطلاع از جدیدترین مقالات مجله رونیکس ایمیل خود را وارد کنید.