- دقیقه 9
- 61945
- 42 نظر
به قلم محمدجواد تاج الدین
22 فروردین 1402
آسان‌ترین راه برای اتصال بادوام و عمری قطعات فلزی، جوشکاری است. برای عمل جوشکاری هم نیاز به یک دستگاه جوش و الکترود جوشکاری و یا سیم جوش است. اما انواع الکترود جوشکاری و سیم جوش بر چه اساسی و به چند دسته تقسیم‌بندی می‌شوند؟ هر الکترود مناسب چه نوع جوشی است و چطور باید الکترود درست را انتخاب کنیم؟
در این مقاله به سوالات بالا پاسخ می‌دهیم. رونیکس را بخوانید.
الکترود چیست و چطور دسته‌بندی میشود؟
الکترود یک قطعه رسانا است. یک طرف الکترود فلزی و طرف دیگر غیرفلزی است. طرف فلزی را به دستگاه جوش و طرف غیر فلزی را به قطعه کار متصل می‌کنند. وقتی الکترود به دستگاه جوش متصل میشود، تشکیل یک قوس الکتریکی می‌دهد و دو قطعه فلزی را به هم متصل می‌کند.
الکترودها بر اساس موارد مختلفی دسته‌بندی می‌شوند، از جمله:
- قطر
- نوع پوشش
- ساخت
- جنس مفتول
- ضخامت پوشش
بیشتر بخوانید:از سوئد تا فرانسه؛ معرفی انواع ابزار لوله کشی!
رونیکس تولیدکننده انواع وسایل جوشکاری است. برای آشنایی بیشتر کلیک کنید.
انواع الکترود جوشکاری بر اساس قطر
قطر یکی از پارامترهای مهم در انتخاب الکترود جوشکاری است. کاربر با توجه به نوع کار، ضخامت قطعه کار و همچنین دستگاه جوش باید قطر الکترود را انتخاب کند. قطر الکترودهای جوشکاری را می‌توان بر اساس جدول زیر تقسیم‌بندی کرد:
| قطر(mm) | 2.6 | 3.2 | 4 | 5 |
| طول(mm) | 350 | 350 | 450 | 450 |
| آمپر | 60-90 | 100-120 | 110-160 | 160-220 |
مشخص است که هرچه قطر و طول الکترود بیشتر باشد، دستگاه جوش باید آمپر قوی‌تری در اختیار کاربر قرار دهد. 5 میلی‌متر ضخیم‌ترین نوع الکترود است که برای فعالیت‌های صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
برای آشنایی بیشتر با دستگاه جوش رونیکس کلیک کنید.
انواع الکترود جوشکاری بر اساس نوع پوشش
از دیگر پارامترهای دسته‌بندی الکترودهای جوشکاری، نوع پوشش آنها است. الکترودها بر اساس نوع پوشش به موارد زیر تقسیم می‌شوند.
الکترود قلیایی، کیفیت جوش بالا
پرکاربردترین نوع الکترود، الکترود با پوشش قلیایی است. این محصول از ترکیباتی مثل کربنات منیزیم، فلورید کلسیم و کربنات کلسیم ساخته شده است. از ویژگی‌های مثبت جوشکاری با این نوع الکترود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کیفیت بالای جوش
- کاهش رطوبت
- کاهش اکسیژن فلز
- ایجاد گاز محافظ کار
- جداسازی ناخالصی‌هایی مانند گوگرد و فسفر از محل جوش
- تشکیل سرباره چسبناک
الکترود اسیدی و جوشکاری آسان
کاربرد انواع سیم جوش در ساخت الکترودهای اسیدی از موادی مانند اکسیدها، سیلیسیم و کربنات منگنز استفاده شده نیز است. الکترود اسیدی در همه موقعیت‌های جوشکاری کاربرد دارد. البته عمق نفذ این الکترود زیاد نیست. از مزیت‌های این الکترود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سطح هموار و براق قطعه‌کار بعد از جوشکاری
- جدسازی راحت سرباره پس از اتمام عملیات جوشکاری
- شروع آسان جوشکاری
- انعطاف پذیری و مقاومت در برابر ضربه
بیشتر بخوانید:آموزش کار با دریل
الکترود رتیلی، جداسازی راحت
اکسید تیتانیوم به نام ماده رتیلی هم نامگذاری میشود. به همین خاطر الکترودهایی که ساخته از این ترکیب شیمیایی هستند، به اصطلاح رتیلی نام دارند. الکترود رتیلی هم با جریان برق AC و هم با جریان برق DC قابلیت کار دارد. این الکترود برای جوشکاری کنج‌ها، گوشه‌ها، قسمت‌های افقی و جوشکاری سربالا مناسب است. از دیگر مزیت‌های استفاده از این نوع الکترود موارد زیر است:
- پایداری قوس الکتریکی
- گرده جوش منظم و دقیق
- جداسازی راحت سرباره
- پاشش ناچیز جوش
الکترود سلولزی و عمق بالای جوشکاری
40 درصد این نوع الکترودها، از سلولز تشکیل شده است. این الکترودها با جریان مستقیم برق DC کار می‌کنند و گاز هیدروژن و دی‌اکسیدکربن آزاد شده هنگام کار با این الکتردها، قوس الکتریکی را از نفوذ گازهای مخرب موجود در اتمسفر محافظت می کنند.
بیشتر بخوانید: جوشکاری لیزری چیست؟ | معرفی ۰ تا ۱۰۰ جوشکاری لیزری + انواع
از دیگر مزیت‌های الکترودهای سلولزی می‌توان موارد زیر را نام برد:
- سرباره نازک و غیر چسبنده
- امکان استفاده در موقعیت‌های مختلف
- ایجاد قووس قوی و پایدار
- نفوذ و عمق جوش بالا
الکترود اکسیدی با پوشش ضخیم
الکترودهای اکسیدی از پوشش شیمیایی شامل منگنز، سیلیکات و اکسید آهن ساخته شده است. این نوع الکتردها هم با جریان DC و هم با جریان AC کار می‌کنند. محل جوش حاصل از الکترودهای اکسیدی صاف و یکنواخت است. از دیگر مزیت‌های این نوع الکترود می‌توان موارد زیر را نام برد.
- پوشش ضخیم
- جداسازی آسان سرباره
رونیکس تولیدکننده انواع دستگاه هوا برش است. برای آشنایی بیشتر کلیک کنید.
انواع الکترود جوشکاری از نظر نوع ساخت
یکی دیگر از پارامترهای دسته‌بندی انواع سیم جوش، نوع ساخت آن است. الکتردها از نظر نوع ساخت به موارد زیر تقیبم‌بندی می‌شوند:
الکترود کم هیدروژن
در پوشش الکترودهای کم هیدروژن، از مقدار کمی هیدروژن استفاده شده است. از این نوع الکتردها برای جوشکاری فولاد پرکربن استفاده میشود.
الکترود چسبان سریع با نرخ رسوب بالا
نرخ رسوب‌گذاری در الکترودهای چسبان سریع زیاد است. دلیل این اتفاق مقدار زیاد پوشش در این نوع الکترودهای جوشکاری است.
الکترود انجماد سریع با قوس مقاوم
الکترودهایی که به روش انجماد سریع ساخته شده‌اند، قوس مقاومی ایجاد می‌کنند. سرباره در این نوع الکترودها ناچیز است. از الکترودهای انجاد سریع می‌توان در موقعیت‌های مختلف جوشکاری استفاده کرد.
الکترود انجماد پرشده با دانه‌های یکنواخت
پوشش در الکترودهایی که به روش انجماد پرشده ساخته می‌شوند سنگین است. این الکترودها قابلیت خارج کردن سرباره و همچنین ایجاد دانه‌های یکناخت در محل جوشکاری را دارند.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید دریل برای مصارف خانگی
انواع الکترود جوشکاری از نظر جنس مفتول
همانطور که توضیح دادیم، الکترود از یک شاخه و پوشش دورش ساخته شده است. جنس شاخه الکترود پارامتر دیگری برای دسته‌بندی الکترودها است.
انواع الکترود جوشکاری بر اساس جنس مفتول عبارت اند از:
- فولاد کم کربن
- فولاد ضد زنگ
- نیکل
- آلومینیوم
- پلی اتیلن
انواع الکترود جوشکاری از نظر ضخامت پوشش
ضخامت پوشش الکترودهای جوشکاری عامل دیگر دسته‌بندی این محصولات است. این ضخامت در عمق نفود، قوس الکتریکی و دوام جوشکاری تاثیرگذار است.
انواع جوشکاری با الکترود بر اساس ضخامت به انواع زیر تقسیم می‌شوند:
- پوشش نازک
- پوشش متوسط
- پوشش ضخیم
- پوشش خیلی ضخیم
نامگذاری انواع الکترودهای جوشکاری
نامگذاری الکترودهای جوشکاری بر اساس استاندارد A.W.S است. این سه حرف مخفف انجمن جوشکاران امریکا است. بر اساس این استاندارد، الکترودها از طریق یک کد 6 کاراکتری شناخته می‌شوند.
کاراکتر اول نشان دهنده جریان الکتریکی مورد نیاز است. اگر در اسم الکترود حرف E درج شده باشد؛ نشان دهنده این است که الکترود نیاز به قوس الکتریکی دارد. اگر کاراکتر اول RG باشد یعنی می توان از این الکترود در جوشکاری گازی استفاده کرد.
دو کاراکتر بعدی که تشکیل شده از عدد است، نشان دهنده استحکام کششی الکترود بر حسب پوند بر اینچ مربع است.
کاراکتر چهارم در نامگذاری الکترودها، حالت جوشکاری را مشخص است. جدول زیر بیانگر حالات مختلف جوشکاری است.
| عدد | نوع جوشکاری |
| 1 | جوشکاری در همه موقعیت‌ها |
| 2 | جوشکاری در حالت تخت و افقی |
| 3 | جوشکاری در حالت تخت |
| 4 | جوشکاری در همه موقعیت‌ها و حالت v-down |
کاراکتر پنجم نیز نشان‌دهنده نوع پوشش الکترود است که بر اساس جدول زیر تعریف میشود.
بیشتر بخوانید:ویژگی های یک دریل شارژی حرفه ای
| عدد | نوع پوشش |
| 0 | الکترود پر سلولز و کربنات سدیم |
| 1 | پر سلولز و کربنات پتاسیم |
| 2 | پر تیتان و کربنات سدیم |
| 3 | پر تینان و کربنات سدیم |
| 4 | پر تینان به همراه پودر آهن |
| 5 | کم هیدروژن |
به عنوان مثال اگر روی یک الکترود جوشکاری کد E6010 درج شده باشد، یعنی این الکترود مناسب قوس الکتریکی است. فشار کششی آن 60 پوند بر اینچ مربع است و در همه موقعیت‌ها امکان استفاده دارد. در آخر نیز جنس پوشش آن از نوع پرسلولز و کربنات سدیم است.
اگر قصد خرید اینورتر جوشکاری دارید، مقاله «راهنمای خرید اینورتر جوشکاری» را مطالعه کنید.
سیم جوش چیست و چه تفاوتی با الکترود دارد؟
سیم جوش ابزار دیگری است که در عملیات جوشکاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. سیم جوش جایگزین الکترود در جوشکاری است. تفاوت عمده این محصول با الکترود جوشکاری، در پوشش است.
سیم جوش پوشش ندارد و صرفا از یک مفتول تشکیل شده است. سیم‌های جوش به دو دسته فلزی و غیر فلزی تقسیم می‌شوند. سرعت بالا و جوشکاری یکنواخت از ویژگی‌های کار با سیم جوش است.همچنین به نقل از سایت پاشا جوش:
“سیم جوش یکی از قطعات پرکاربرد و مهم در صنعت جوشکاری است. این قطعه برای پر کردن فضاهای خالی بین دو قطعه و ایجاد اتصال بین آنها استفاده میشود. در حقیقت زمانی که بخواهید دو ماده که عمدتا فلز هستند را به هم جوش دهید، باید از سیم جوش برای این کار استفاده کنید. سیم جوش در بین فلزات قرار گرفته و طی عمل جوش، باعث اتصال بین آنها میشود. برای همین است که نقش سیم جوش در جوشکاری بسیار مهم است و نمیتوان از آن چشم‌پوشی کرد. سیم جوش‌ها انواع بسیار زیادی دارند و بر اساس نوع فلز، کاربرد و پوشش به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. اما به طور کلی سیم جوش‌ها در دو نوع سیم جوش توپر (Solid Wires) و سیم جوش توپودری (Cored Wires) تقسیم‌بندی می‌شوند.”
انتخاب بهترین الکترود جوشکاری بر اساس نیاز کاربر
با شناخت انواع الکترود جوشکاری و کاربردهای آن، حالا نوبت به انتخاب است. در نهایت کاربر باید الکترودی را انتخاب کند که متناسب با کارش باشد. این انتخاب به دستگاه جوشکاری نیز بستگی دارد.
اگر شما تجربه استفاده از الکترود و دستگاه جوشکاری را دارید، برای ما کامنت بگذارید.
سوالات متداول
اگر آمپر دستگاه جوشکاری با الکترود همخوانی نداشته باشد، چه اتفاقی خواهد افتاد؟
اگر آمپر دستگاه جوشکاری کمتر از ظرفیت الکترود باشد، جوش استحکام و نفوذ کافی نخواهد داشت. اگر آمپر بیشتر از ظرفیت الکترود باشد هم الکترود می‌سوزد.
آیا می‌توانیم آمپر دستگاه را بر اساس نیاز خود تنظیم کنید؟
اینورترهای رونیکس این قابلیت را دارد که کاربر بر اساس نیاز خود و جنس الکترود، آمپر دستگاه را تنظیم کند.
سلام ،بابت این اطلاعات مفید ممنون لطفا بازهم مطالب جدید بذارید
ممنون عالی بود خدا نگهدارتان باد
ممنون استفاده كرديم لطفا بيشتر مطالب بنويسيد
لایک
سلام وتشکر از راهنماییهای ارزشمندتان
لطفا راهنمایی فرمایید برای جوشکاری داخل دیگ فولادی که مستقیمادرتماس باشعله مشعل است چه نوع الکترودی مناسب است منطور سایز نیست جنس واسم الکتود ؟
همراه گرامی؛ بسته به جنس دیگ و شرایط جوشکاری می‌توانید الکترودهای مختلفی را انتخاب کنید. برای مثال، از الکترود 1284N برای جوشکاری در فولادهای ریز استفاده کنید که در لوله، دیگ، مخازن تحت فشار و… مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین، الکترود قلیایی با روپوش ضخیم برای جوشکاری فولادهایی که حداکثر تا 550 درجه سانتی‌گراد را تحمل می‌کنند، مانند دیگ‌ها، مخازن، لوله‌ها و فولادهای ریخته‌گری به ویژه جوشکاری بر فولادهای HIV1، 15Mo3، 19Mn5 و Mn4 و فولاد ریخته‌گری Gs22Mo4 و فولادهای دانه ریز دارای مقاومت 50 تا 60 کیلوگرم بر میلی‌لیتر مناسب است.
باسلام ،وتشکر بابت اطلاعات اراعه شده،لطفا درمورد جوشکاری ورق ،1.2 که منطقه اثر جوش حداقل باشد راهنمایی بفرمایید
جوشکاری ورق‌های نازک برای جوشکاران باتجربه نیز کار دشواری است. در کنار تجربه و مهارت کافی برای انجام این کار، انتخاب الکترود مناسب برای ورق مورد نظر، همچنین، انتخاب بهترین آمپراژ جوشکاری، جنس فلز جوش‌شونده و … نیز تاثیرگذار هستند.
عالی
عالی
خیلی عالی توضیح داده شده ممنون بابت زحمتاتون مطلب آموزشی بیشتری بزارین مرسی
آیا مصرف الکترودهای جوشکاری به نوع و مشخصات کار قابل تنظیم است؟
همراه گرامی، باید نوع الکترود را متناسب با متریال جوشکاری و مداومت کاری انتخاب کنید. مصرف الکترود نیز به نوع جوشکاری بستگی دارد.
با سلام روز بخیر همگی
برا جوشکاری ابزار لات از چه الکترودی میشه استفاده کرد مثلا جوشکاری لوله گیر ممنون اگر راهنمایمون کنین
با تشکر
همراه گرامی، بسته به نوع و جنس فلز باید از الکترودهای متفاوت یا روش‌های جوشکاری متنوع استفاده کنید.
سلام .لوله های فولادی بدون درز مانیسمان گاز رسانی بین شهری در سایز ۱۰ اینچ به بالا که اکثراً بصورت جوش سربالا انجام میشود چه نوع الکترودی باید مورد استفاده قرار گیرد
همراه گرامی سلام . بسته به مهارت جوشکار، ضخامت قطعه، خواص آلیاژ مبنا، شرایط محیطی کار، الزرامات کد، مشخصات و شرایط بهره‌برداری و … از الکترودهای روپوش‌دار 2.5 تا 6 میلی‌متر در پاس‌های مختلف استفاده میشود.
سلام خسته نباشید
برای ورق st37 چه سیم موشی بهتر و کم هزینه تره و ایا جوش سرتاسر لازمه یا مقطعی
برای ساخت الکترو موتور صنعتی میخام
همراه گرامی با سلام و تشکر از ارسال کامنت؛ توصیه می‌کنیم از الکترودهای فولادی نرم استفاده کنید. برای اتصال صفحات مختلف به صورت عمود بر هم، اتصال کفی به بدنه یا اتصال مهره به سطوح دیگر، روش جوشکاری منقطع و فاصله‌دار کاربرد دارد؛ ولی جوش پیوسته و سرتاسری برای اتصال لوله‌ها و مخازن مختلف استفاده میشود. توصیه می‌کنیم برای انتخاب روش جوشکاری از متخصصین مجرب جوشکاری مشاوره بگیرید.
سلام برای فولاد ،1.5752 از چه سیم جوشی باید استفاده کرد؟ اگه بتونید کمک کنید ممنون میشم. yones.beiramy@gmail.com
همراه گرامی سلام. برای جوشکاری فولاد سمانته 1.5752 از الکترود جوشکاری E8018-C2 استفاده کنید.
سلام الکترود چینی کد427چه کارایی دارد و چه الکترودی هست
همراه گرامی سلام. نوع و دسته‌بندی اصلی الکترودها در مقاله بررسی شد. مشخصات و کارایی هر نوع الکترود از برندی به برند دیگر متفاوت بوده اما مشخصات فنی آن در بسته‌بندی، بروشور یا دفترچه راهنمای آن موجود است.
با کدوم الکترود میشه رو استیل جوشکاری بهتری انجام داد؟
همراه گرامی سلام. باید از الکترود جوشکاری استیل استفاده کنید.
سلام ببخشید الکترود ها هم تاریخ مصرف و عمر مفید دارن؟ معمولا عمر مفید الکترود ها چقدره و آیا نشونه های ظاهری ای داره که متوجه بشیم یه الکترود خراب شده؟ اگر از الکترودی که تاریخ مصرفش گذشته استفاده کنیم چه اتفاقی میفته کارو انجام میده با کیفیت پایین تر یا کلا کار خراب میشه؟
همراه گرامی سلام. الکترود تاریخ انقضای مشخصی ندارد؛ بلکه شرایط نگهداری و انبارش آن تاریخ مصرف را مشخص می‌کند. برای مثال، جذب رطوبت موجب کاهش کارایی الکترود و کیفیت پایین جوش حاصل میشود.
بالا ترین ضخامت پوشش الکترود برای کدوم نوع الکترود هست؟ بعد آیا این الکترود باید اینونتور مخصوصی داشته باشه یا با هر مدل از دستگاه جوش میشه ازش استفاده کرد یا نه؟ اگر قرار باشه برای کارای سنگین و استفاده از الکترود با پوشش دهی با ضخامت بالا چه مدل دستگاه جوشی رو پیشنهاد میدین؟
ببخشید آیا استفاده از الکترود های مختلف رو جریان برقی که دستگاه مصرف میکنه تاثیر داره و ممکنه هزینه برق بالا تر بره راهی نیست که هزینه برق زیاد بالا نره و بشه کنترلش کرد؟ چون تقریبا کارگاه ما 24 ساعتته داره توش جوشکاری انجام میشه و خب این کنترل هزینه ها فاکتور مهمیه که باید در نظر بگیریمش
همراه گرامی، این کار تجربی است و به کیفیت ابزار و میزان استفاده شما از آن بستگی دارد.
سلام.کاکو برای جوشکاری ورق خودرو چه سیم جوشی مناسب هست لطفاراهنمایی کنید
همراه گرامی سلام. معمولاً از سیم‌جوش 200F برای انجام این کار استفاده میشود.
ممنون ازمطالب خوبتون میخاستم بدونم برای جوشکاری فولادهای سخت مثلا پلوس یا دنده چه الکترودی مقاومت بیشتری داره وجواب میده منظورم شما ره فنی هست نه قطر ان
همراه گرامی سلام. شما باید از الکترود سخت‌کاری که مقاوم به سایش است (برای مثال، الکترود میکا 4) استفاده کنید. توصیه می‌کنیم با توجه به نوع فولاد آلیاژی، طبق جداول استاندارد، الکترود مورد نظر خود را انتخاب کنید.
با عرض سلام و خسته نباشید . برای جوشکاری مخازن تحت فشار بهتر است از کدام الکترود ها استفاده کنیم e xx x x
یه سری از الکترود های این لیست دیگه خیلی تخصصی بود یعنی برای همه اصلا شاید هیچ وقت لازم نشه ولی خب به هر حال معرفی کردنش باعث میشه تا لیست کامل تر و تخصصی تری داشته باشید خسته نباشید
سلام لطفا جهت جوشکاری لوله بدون درز که برای گرما دهی داخل وان اسیدی استفاده میشه چه الکترودی خوب هست راهنمایی فرمایید
همراه گرامی سلام. ضمن تشکر از ارسال کامنت، در تهیه و تدوین مطالب بعدی، حتما سوال شما را لحاظ می‌کنیم.
سلام وقت بخیر چ الکترودی استحکام بیشتری در اثر فشار و سایش دارد؟؟
سلام همراه گرامی؛
جوشکاری‌هایی که نیاز به مقاومت بالا در برابر فشار و سایش دارند، الکترودهایی با روکش و ترکیبات مخصوص پیشنهاد میشود. برخی از این الکترودها عبارتند از E308، E309 و E7018 است.
درود عالی بود و حرفه ای
برای مبتدی ها و کارهای خانه و ساختمان هم لازم است از انواع الکترودها استفاده کرد؟؟ما که فقط به قطر الکترود توجه می کنیم و مثل می گوییم الکترود سه و چهار.
سلام همراه گرامی؛
نوع الکترود می‌تواند تأثیر زیادی روی کیفیت جوش داشته باشد. الکترودها به جز قطر از نظر پوشش، مواد ساخت و خصوصیات مکانیکی متفاوت هستند و برای کاربردهای مختلف طراحی شده‌اند. بنابراین باید مطابق با کاری که انجام می‌دهید، الکترود را انتخاب کنید.