چاقو شخصی خودتان را بسازید

چاقو یکی از اولین ابزاری است که انسان‌های نخستین دست به ساختن آن زدند. از آن زمان تا به امروز، چاقو یکی از پرکاربردترین ابزاری است که انسان در زندگی روزمره مورد استفاده قرار می‌دهد. با گذشت چند هزار سال از ساخت نخستین چاقو، هنوز ساختار کلی آن تغییر نکرده است. معمولا این ابزار از یک دسته و تیغه‌ای بلند یا کوتاه تشکیل شده است. در این مقاله قرار است اصول اولیه ساخت چاقو را به شما آموزش دهیم. به این ترتیب شما می‌توانید بر اساس سلیقه و نیاز شخصی، چاقو شخصی خودتان را بسازید

رونیکس را بخوانید.

طرح چاقو دست ساز

اولین گام در اموزش ساخت چاقو دست ساز، طراحی محصول است. این مرحله بنا بر سلیقه و البته تجربه شما پیش می‌رود. ابتدا باید شکل و شمایل تیغه و دسته چاقو را بر روی یک مقوا ترسیم کنید. سعی کنید شکل ترسیمی اندازه‌ای متناسب با محصول نهایی داشته باشد تا روند کار برای شما آسان شود. 

مرحله بعدی طراحی، تصمیم‌گیری برای نوع اتصال دسته و تیغه چاقو است. ساده‌ترین نوع از این اتصال، استفاده از دو تکه چوب برای در برگرفتن انتهای تیغه چاقو است. به این اتصال اصطلاحا تانگ کامل می‌گویند.

کوره و فلز مناسب انتخاب کنید

در مرحله اول برای ساخت چاقو باید ابتدا طرح چاقو دست ساز و سپس فلز مناسب و البته کوره ای برای حرارت دادن آن در اختیار داشته باشید. برای ساخت چاقو تقریبا می‌توان از هر فلزی استفاده کنید. اما بهتر است جنس فلز را با توجه به نوع کوره‌ای که در اختیار دارید؛ انتخاب کنید.

 معمولا کوره‌های ذغالی توان گرمایشی کمتری از کوره‌های مدرن بنزینی و گازی دارند. برای فلزهای سخت‌تر باید از کوره‌های مدرن استفاده کنید یا دائم در کوره ذغالی بدمید تا حرارت مناسب را مهیا کنید.

برای ساخت چاقو می‌توانید اشیای مستعمل فلزی را به کار برید. نعل اسب، فنرهای خودرو، دسته فلزی ابزار، مته‌های بزرگ، کابل های سنگین و هر شی فلزی دیگر را می‌توان به عنوان ماده اولیه ساخت چاقو استفاده کرد.

در اولین مرحله باید قطعه کار فلزی خود را به یک تکه فلز صاف و مستقیم تبدیل کنید. برای این کار فلز را درون آتش قرار دهید تا از حرارت سرخ شود. سپس با ضربه یا کمک گرفتن از ابزارهای دیگر تا حد ممکن فلز را صاف و مستقیم نمایید. به صورت ذهنی قطعه کار را به دو بخش مساوی تقسیم نمایید؛ یک قسمت دسته و یک قسمت تیغه چاقو را تشکیل خواهند داد.

بیشتر بخوانید: صفر تا صد چاقوی باغبانی؛ از انواع تا بهترین‌های موجود در بازار ابزار ایران

تیغه را درون کوره قرار داده و آنقدر حرارت دهید که سرخ و سپس زرد گردد. حالا میتوانید روی آن کار کنید. فلز را روی سندان قرار داده، با انبر مناسب دسته را نگاه دارید و با دست دیگر شروع به چکش کاری نمایید. چکش های آهنگری در اوزان مختلف عرضه میشوند. در این مرحله یک چکش دو کیلویی به خوبی میتواند از عهده انجام کار برآید. در ابتدای کار سندان سرد است و به سرعت حرارت فلز را به خود جذب میکند و برای فرم دهی مناسب مجبور هستید مرتب چاقو را در کوره حرارت دهید.

از طرف دیگر هم می‌توان از ورقه‌های فولادی برای ساخت چاقو استفاده کرد و زحمت استفاده از کوره را به جان نخرید. به این ترتیب طرح کشیده شده روی مقوا را بر روی ورقه فلزی قرار داده و دور آن را ببرید. برای بریدن تیغه می‌توانید از مینی فرز رونیکس مدل 3100 استفاده کنید.

مینی فرز برقی 3100 رونیکس، مجهز به موتور قدرتمند 1100 وات بوده و در حالت آزاد، سرعتی در محدوده‌ی 11000-300 دور بر دقیقه را ایجاد می‌کند. قطر صفحه‌ مورد استفاده در این مینی فرز، 115 میلی‌‌متر است. می‌‌توان با وجود دیمر تنظیم سرعت، از این ابزار برای انجام فعالیت‌هایی مانند کف‌سابی، برش مواد مختلف، صاف‌کردن بیرون‌‌زدگی و تیزکردن سایر ابزارها استفاده کرد.
سیستم گردش هوای پیشرفته، بدنه‌ی ارگونومیک، دسته‌ی آنتی شوک و کلیدهای ضد غبار، از دیگر مزایای متمایز این مینی فرز قدرتمند و حرفه‌ای هستند.

شکل دهی تیغه چاقو با چکش‌کاری

سعی کنید با ضربه زدن و چکش کاری تیغه را به شکل کارد کره‌خوری کمی نیم‌گرد شکل دهید. سندان به مرور گرم می‌شود و فلز زمان بیشتری حرارت خود را حفظ می‌کند. حالا وقت آن رسیده که از لبه گرد چکش استفاده کنید. روی تیغه ضربه بزنید و فرم دلخواه خود را به تیغه اعمال کنید. سعی کنید تا حد ممکن لبه تیغه را باریک تر کنید.

برای این کار می‌توانید از چکش مهندسی رونیکس مدل RH-4715  استفاده کنید. چکش مهندسی 1000 گرمی رونیکس مدل RH-4715 دارای سری فولادی فورج‌شده و دسته ارگونومیک فایبرگلاس با روکش پلی‌پروپیلن ضد لغزش است. توزیع وزن متناسب این ابزار موجب افزایش کارایی و عملکرد آن می‌شود.

بعد از شکل‌دهی کلی چاقو را دوباره درون کوره فرو برده و آنقدر حرارت دهید که زرد و سپس سفید شود؛ تیغه را روی سندان بگذارید و با اسکنه سعی کنید طرح دلخواه خود را روی تیغه ایجاد کنید. 

معمولا شکل تیغه ها با توجه به نوع کاربرد چاقو تعیین می‌شود. اسکنه را روی فلز قرار داده و با ضربات نرم چکش طرح دلخواه را روی قطعه کار اعمال کنید. سعی کنید ضربات را با ظرافت اعمال نمایید، فلز در این مرحله بسیار نرم است. میتوانید از یک دوست کمک بگیرید تا حین ضربه زدن چاقو را ثابت نگاه دارد. در صنعت چاقوسازی، برای سخت کاری تیغه چاقو، ابتدا لبه برش و سپس بدنه تیغه حرارت می‌بیند و هنگام سردکردن در روغن، ابتدا تیغه و نوک چاقو و سپس کل بدنه سرد می‌شود.

ساخت دسته چاقو

برای ساخت دسته چاقو بر خلاف تیغه به فرآیند حرارت دهی احتیاج نخواهید داشت. می‌توانید از فلز، سیم، پلاستیک، چوب و یا هر چیز دیگری برای ساخت دسته کمک بگیرید. برای این کار باید فلز کاملا سرد شود.

دسته چوبی جلوه‌ای خاص‌تر به چاقو شما می‌دهد. به همین خاطر بهتر است برای ساخت دسته چاقو با توجه به طرح اولیه‌ای که بر روی مقوا کشیده بودید، دسته چوبی چاقو خود را شکل دهید و مهیا کنید.

بیشتر بخوانید: آموزش قدم به قدم تیز کردن اره (به بهترین روش)

پرداخت و صیقل دادن فلز

برای پرداخت و صیقل دادن سطح چاقو می‌توانید از سنباده رومیزی رونیکس استفاده کنید. سنباده رومیزی رونیکس مدل 3504، با برخورداری از موتوری قدرتمند به توان 520 وات می تواند صفحات را با سرعت 2950 دور در دقیقه به چرخش درآورد. در واقع این چرخ سنباده ابزاری ضروری برای افرادی است که در کارگاه های خود با عملیات سنباده زنی، پرداخت و از این گونه عملیات سروکار دارند. چرخ سنباده 3504 رونیکس قابلیت نصب صفحه ای با قطر 200 میلی متر را دارد که به کاربر امکان کار با اجسام و سطوح بزرگتر را می دهد. این دستگاه شامل صفحات 36 و 60 میلی متر برای انجام عملیات سنباده، پولیش و فرز کاری می باشد.همچنین به نقل از سایت فولاد حامیران:

“پولیش دستی ابتدایی ترین و سنتی ترین روش پولیش فلزات است. این شامل استفاده از یک پارچه پولیش یا چرخ باف کننده برای اعمال ترکیب پولیش بر روی سطح فلز است. ترکیب پولیش معمولاً خمیر یا مایعی است که حاوی ذرات ساینده است که به صاف کردن سطح فلز کمک می کند.

پولیش دستی یک فرآیند کار فشرده است و برای دستیابی به یک پرداخت با کیفیت بالا به کارگر ماهر نیاز دارد. اغلب برای اشیاء کوچک یا پیچیده مانند جواهرات یا ظروف نقره استفاده می شود.”

پس از اینکه فلز کامل سرد شد، دستگاه را روشن کنید و تمامی زوایا و سطوح فلز را سنباده کاری کنید، زوائد را بتراشید و فرم دلخواه خود را بر لبه چاقو اعمال کنید. با چرخ سنباده حسابی فلز را براق بندازید و لبه را تا حد ممکن تیز کنید.

اگر می‌خواهید دسته را بپوشانید الان وقت مناسبی است. میتوانید با روکش و چسب دسته را بپوشانید و یا از روش های ساده تر استفاده کنید.

یک مفتول سیمی بردارید و آن را به دور دسته بپیچید تا به شکل و فرم دلخواه برسد. با کمی چکش کاری میتوانید سیم را دور دسته ثابت کنید و برای اطمینان بیشتر حتی می‌توانید چند مرتبه آن را حرارت دهید و سپس چکش کاری کنید.

این چاقوی شخصی شما خواهد بود و ظاهر آن کاملا به سلیقه شما بستگی خواهد داشت. 

سوالات متداول

بهتر است از چه فلزی برای ساخت تیغه چاقو استفاده کنیم؟ 
استیل و فولاد از جمله متریال مناسب برای ساخت چاقو است.

جنس دسته چاقو بهتر است از چه موادی باشد؟
چوب گزینه مناسبی برای ساخت دسته چاقو است. البته از پلاستیک و فلز نیز می‌توان استفاده کرد.

برای ساخت چاقو به چه ابزاری احتیاج داریم؟
برای ساخت چاقو به ابزاری مانند مینی فرز، چکش، سنباده رومیزی، سنباده دستی، کوره و … احتیاج دارید.